چه‌ند دیمه‌نێك له هێرشی هێزه‌کانی پۆلیسی کۆریای باشووری بۆ سه‌ر کرێکارانی مانگرتووی 77 ڕۆژی ڕابوردوو
ئه‌نارکۆ-سه‌ندیکالیزم پاش جه‌نگی جیهانی یه‌که‌م
پاش جه‌نگی جیهانی یه‌که‌م، دانیشتوانی ئۆروپا له‌ته‌ك بارودۆخێکی تازه ڕووبه‌ڕوو بوون. میرییه‌کانی پێشووتری ئۆروپای ناوه‌ندی ڕوخابوون. ڕوسیه له ده‌می شۆڕشێکدا بوو، که هیچ که‌س نه‌یده‌زانی سه‌ره‌نجامه‌که‌ی چی ده‌بێت. شۆڕشی ڕوسیه کارایی له‌سه‌ر هه‌موو کرێکارانی وڵاتانی تر دانابوو. ئه‌وان پێیان وابوو، که ئۆروپا له بارودۆخێکی شۆڕشگێڕانه‌دایه و ئه‌گه‌ر نه‌توانن ئه‌و شۆڕشه به سه‌ره‌نجامێکی یه‌کلاییکه‌ره‌وه بگه‌یێنن، بۆ ساڵانێكی دوورودرێژ هیوابڕاو ده‌بن. له‌به‌ر ئه‌وه ئه‌وان به‌زۆری هیوایان به شۆڕشی ڕوسیه‌وه گرێدابوو و به ده‌ستپێکردنی سه‌رده‌مێکی نوێی مێژوویی ئه‌وروپایان ده‌زانی. ساڵی 1919 پارتی بۆلشه‌ڤیك، که له ڕوسیه ده‌سه‌ڵاتی گرتبووه ده‌ست، بۆ پێکهێنانی نێونه‌ته‌وه‌یه‌کی نوێ، هه‌موو ڕێکخراوه کرێکارییه شۆڕشگێڕه‌کانی جیهانی بۆ به‌شداریکردن له کۆنگره‌یه‌کدا له مۆسکۆ بانگه‌واز کرد. ئه‌و کات ته‌نیا له چه‌ند وڵاتێکدا پارتی کۆمونیست هه‌بوو، به‌ڵام ڕێکخراوه یه‌کێتیگه‌راکان له وڵاتانی ئیسپانیا، پورتوگال، فه‌ره‌نسه، ئیتالیا، هۆڵه‌ند، سوید، ئاڵمان، بریتانیا و وڵاتانی باکوور و باشووری ئه‌مه‌ریکا هه‌بوون و له هه‌ندێکیاندا زۆر کارا بوون. له‌به‌ر ئه‌وه یه‌کێك له گرنگترین به‌رنامه‌کانی لێنین و هامڕاکانی، گۆڕینی ئه‌و ڕێکخراوانه بوو، به ئاراسته‌ی به‌رژه‌وه‌ندی خۆیان. به‌م جۆره بوو که نزیکه‌ی هه‌موو ئه‌نارکۆ–سه‌ندیکالیسته‌کانی ئۆروپا له هاوینی 1920دا بۆ یه‌که‌مین کۆنگره‌ی دامه‌زرێنه‌ری نێونه‌ته‌وه‌یی سێیه‌م میوانی کران.
Continue reading ئه‌نارکۆ-سه‌ندیکالیزم پاش جه‌نگی جیهانی یه‌که‌م
چه‌ند دیمه‌نێك له ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ی کرێکارانی مانگرتووی کۆریای باشووری و هێزه پۆلیسییه‌کانی ئه‌و وڵاته و هاوپشتی به‌شه‌کانی کۆمه‌ڵ له مانگرتووان
بۆ زانیاری زیاتر و تازه‌ترین هه‌واڵ له‌م باره‌وه، کلیکی ئه‌م لینکه بکه‌ن:
http://libcom.org/news/ssangyong-occupation-update-day-ten-july-29-2009-29072009
بنچینه‌کانی سه‌ندیکالیزم
نووسینی ڕۆدۆلف ڕۆکه‌ر
و. له فارسییه‌وه: هه‌ژێن
یه‌که‌مین سۆشیالیسته‌کانی فه‌ره‌نسه له‌وه‌ێوه که له بزاڤی ژاکۆبینییه‌وه «ژاکوبین» هاتبوونه‌ده‌ر، خۆبه‌خۆ له‌و ئاراسته هزرییه‌دا ده‌گیرسانه‌وه. بابۆف و بزاڤه شۆڕسگێڕانه‌که‌ی له ڕاستیدا خوازیاری دیکتاتۆری شۆڕشگێڕانه له فه‌ره‌نسه بوون و ئاراسته‌ی کۆمونیزمێکی کشتوکاڵیان هه‌بوو. بزاڤه‌کانی دواتریش –له‌ته‌ك بوونی که‌سانی وه‌ك باریس و بلانکی «Louis Blanc» له ڕابه‌رایه‌تییه‌که‌یدا– درێژه‌یان به‌م سوونه‌یه دا و مارکس و ئه‌نگلس تێڕوانینه‌کانی خۆیان له‌م باره‌وه، وه‌رگرت. به‌م جۆره بیرۆکه‌ی«دیکتاتۆری پڕۆلیتاریا» گه‌شه‌ی کرد و له مانیفێستی کۆمونیستدا خرایه ڕوو. به‌ڵام پاش راپه‌ڕینی «کۆمون ی پاریس» له ساڵی 1971دا مارکس به تێڕوانینی تر گه‌یشت. وی ناچار به گرنگی دان به ده‌ستکه‌وته‌کانی کۆمونی پاریس بوو، چونکه “لایه‌نه میرایه‌تییه‌کانیانی له‌نێو برد“ به‌ڵام ئه‌م گۆڕانه له ڕوانگه‌دا، ته‌واو ئازادانه و دڵخوازانه ئه‌نجام نه‌دا. باکونین ده‌نووسێت: “ده‌سته‌کوته‌کانی کۆمون ی پاریس هێنده لێده‌رانه بوون، که ته‌نانه‌ت مارکسیسته‌کانیش له به‌رامبه‌ریدا سه‌ری ڕێزیان بۆ دانه‌واند؛ چونکه ته‌واوی تێڕوانینه‌کانی ئه‌وانی خستبووه زبڵدانه‌وه و به پێچه‌وانه‌ی لۆژیکی خۆیان ناچار بوون به‌وه‌ی به‌رنامه‌ی شۆڕشگێڕانه‌ی کۆمون بکه‌نه ئامانجی خۆیان. کارایی شۆڕشگێڕانه‌ی ڕاپه‌ڕینی کۆمون، مارکسیسته‌کانی ناچار کرد به پێچه‌وانه‌ی خواستی پێشوویی و هه‌ستی خۆیانه‌وه، پیشوازی لێ بکه‌ن، ئه‌گینا له هه‌موو لایه‌که‌وه تووشی سه‌رکۆنه و توانج لێدان ده‌بوون“.
کامه گۆڕان؛ سه‌ره‌تاکانی له کوێوه ده‌ستپێده‌که‌ن و ڕه‌هه‌نده‌کانی به‌ره‌و کوێ ملده‌نێن؟
هه‌ژێن
23. جولای 2009
هه‌ڵای ئه‌م ڕۆژانه‌ی نووسه‌ران و ڕۆشنبیرانی بۆرژوازی، هه‌ڵای ڕۆژانی پاش ئاشبه‌تاڵی ئیمپراتۆری ڕوسیه و ڕوخانی دیکتاتۆره‌کانی بلۆکی ئۆروپای خۆرهه‌ڵاتیمان بیر ده‌خاته‌وه. ئه‌وڕۆکه‌ش وه‌ك ئه‌وسا ئه‌م هه‌موو ژاوه‌ژاوه بۆ ئه‌وه‌یه، ڕوخساری مشه‌خۆرانی جێگره‌وه و دۆراوانی راسته‌قینه– ده‌نگده‌ران– مان له‌بیر به‌رنه‌وه، ئه‌مه ئه‌رکی بنه‌ڕه‌تی میدیای سه‌روه‌رپارێزه.
هاوینه ئوردووی ئه‌نارکیستی 2009 له سویسرا
ئه‌م ساڵیش جارێکی تر به ئامانجی چه‌ند ڕۆژ پێکه‌وه ژیان دوور له سه‌روه‌ری و ڕابه‌ری، هاوینه ئوردووی ئه‌نارکیستی سویسرا له ڕۆژانی 05 – 16ی ئۆگوستی 2009 به‌رپا ده‌کرێت.
بۆ ئه‌م مه‌به‌سته، له چادرگه‌كه ئه‌م شتانه ده‌ست ده‌که‌ون، ئاشپه‌زخانه، چاردگه‌لی مانه‌وه، گه‌رما و توالیت، چادریکیش بۆ وۆرکشۆپه‌کان –له کاتی ته‌ڕوتوشیدا– و که‌ره‌سته‌گه‌لی وه‌ك پرۆجێکت و ڤیدیۆ و دیڤیدی و هیتریش. ئه‌گه‌ر پێویستیش بێت ئینته‌رنیت، ساز ده‌کرێت….
ئه‌وه‌ی که پێویسته له‌ته‌ك خۆ بهێنرت، ئه‌مانه‌ن: پێخه‌ف، پێداویستی تری وه‌ك فیلم، ئامێری موزیك و قاپ و که‌وچك و هه‌رشتێکی تر که خۆتان به پیویستی ده‌زانن….
خه‌رجی به‌داربوون، ئه‌م ئوردووه پێویسته به‌پێی ئاماده‌یی و توانای که‌سه‌کان له بژارکردنی خه‌رجدا به‌شداری بکرێت، بۆ خه‌رجی شوێنه‌که ڕۆژانه 8 یورۆ بۆ هه‌ر که‌سێك له‌به‌رچاو گیراوه. کڕین و ئاماده‌کردنی خواردن پێکه‌وه ده بێت و هه‌مووان به‌پێی ئاماده‌یی خۆیان له گه‌لکاری و هاریکاریدا به‌شدار ده‌بن..
چۆنییه‌تی ڕێکخستنی، به‌ته‌واوی له سه‌رپه‌رشتی و رابه‌ری که‌سانێکه‌وه دووره و هه‌موو شته‌کان گشتی و هه‌ره‌وه‌زییانه ده‌بن….
بۆ زانیاری زیاتر له‌مه‌ڕ چۆنییه‌تی گه‌یشتن به شوێنی ئوردووه‌که و ناوچه‌که، سه‌ردانی ماڵپه‌ڕی ئوردووه‌که بکه‌ن :
واژۆکردنی نامه‌ی هاوپشتی له خوێندکارانی ده‌ستبه‌سه‌رکراوی ئیتالیا
شه‌وی 5/6ی جولای 2009، له ئیتالیا 21 خوێنداکار له چالاکییه‌کی سیخورانه‌ی پۆلیسدا ده‌ستگیرکراون. هاوڕێیانی ئازادیخواز بۆ هاوپشتی و واژۆکردنی لیستی پشتیوانی له خوێندکارانی ده‌ستگیرکراو بانگه‌واز ده‌که‌ین..
بۆ خوێندنه‌وه‌ی ده‌قی هه‌واڵ و بانگه‌وازی هاوپشتی و واژۆکردنی پشتیوانینامه‌که، کلیکی درێژه‌ی بابه‌ت بکه‌ن
Continue reading واژۆکردنی نامه‌ی هاوپشتی له خوێندکارانی ده‌ستبه‌سه‌رکراوی ئیتالیا
ناڕه‌زایه‌تی له ناوه‌راستی (چین) هێزێك بۆ هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ی یاسای تازه‌ی باج
(Xinhua) ناوه‌ندی راگه‌یاندنی ده‌وڵه‌تی چین، له 16ی مانی جوندا رایگه‌یاند که ناڕه‌زایه‌تییه‌کان له باشووری خۆرهه‌ڵاتی هه‌رێمی (Jiangxi)، ده‌سه‌ڵاتدارانیان ناچار به هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ی یاسای تازه‌ی باج کردووه.
میریی شاری (Nankang) پلانیڕێژی کرد بوو بۆ زیادکردنی باج له‌سه‌ر که‌لوپه‌لی نێوماڵ له 15ی جونی دا. زۆرینه‌ی پیشه‌سازییه‌کان له (Nankang، فروشی که‌لوپه‌له‌کان قازانجێکی که‌می هه‌یه و به‌رزکردنه‌وه‌ی باج به پێی یاسای تازه، ده‌بێته هۆی داخستنی زۆرێك له فرۆشگه‌کان.
ڕۆژی 15ی جونی کاتژێر10 پێشنیوه‌رۆ، زیاتر له 10.000 که‌س له‌به‌رده‌م ته‌لاری شاره‌وانی Nankang و به‌رده‌م ناوه‌ندی بازرگانی که‌ره‌سته‌کانی ناوماڵ له‌سه‌ر شاڕێی 105 کۆبوونه‌وه. کاتێك که پۆلیس بۆ بلاوه‌پێکردنی خه‌ڵکی، نارازییان ملیان نه‌دا و 10 ئۆتۆمه‌بێلی پۆلیس قڵب کرانه‌وه. دواتر له دوانیوه‌ڕۆی هه‌مان ڕۆژدا، خۆپیشانده‌ران به‌ره‌و ده‌ره‌وه‌ی Nankang له‌سه‌ر شاڕێی Ganyua، کشان و هاتوچۆیان له ناوچه‌ی Nankang په‌کخست و چه‌ندین ئۆتۆمه‌بێلی پۆلیسیان هه‌ڵدێرا.
بۆ خوێندنه‌وه‌ی درێژه‌ی هه‌واڵه‌که به ئینگلیزی، کلیکی ئه‌م لینکه‌ی خواره‌وه بکه‌ن:
http://libcom.org/news/protests-central-china-force-repeal-new-tax-law-10072009
مانگرتنی سه‌رتاسه‌ری له ته‌لاری جامی جیهانی باشووری ئه‌فه‌ریکا
نزیکه‌ی 70.000 کرێکاری ته‌لارسازی له باشووری ئه‌فه‌ریکا ده‌ستیان به مانگرتن کردووه، له‌و ستادیۆمانه‌دا که بۆ جامی جیهانی 2010 ساز ده‌کرێن، دستیان له کار کیشایه‌وه.
یه‌کێتییه‌کان هه‌ڕه‌شه‌ی به‌رده‌وامی مانگرتنه‌که‌یان کرد، ئه‌گه‌ر بێتوو وه‌ڵام به داخوازییه‌که‌یان زیادکردنی کڕیکان به راده‌ی 13%، نه‌درێته‌وه. ڕێکخه‌رانی مانگرتنه‌که ده‌ڵێن بیانوویان له‌به‌رده‌ستدایه، ئه‌گه‌ر مانگرتنه‌که چه‌ند مانگ بخایێنێت.
ڕۆژی دووشه‌ممه، دادوه‌ر، داوای خاوه‌نکاری بۆ یاساخکردنی مانگرتنه‌که ڕه‌تکرده‌وه، ئه‌وه‌ی که یه‌کێتییه‌کان ده‌لێن کراوه‌یه. ده‌یان کرێکار له ده‌ره‌وه‌ی ستادیۆمی فوتبالی شار، پۆشاکی شینیان پۆشیوه و ده‌ستیان به مانگتن کردووه.
بۆ خوێندنه‌وه‌ی درێژه‌ی هه‌واڵه‌که به ئینگلیزی، کلیکی ئه‌م لینکه‌ی خواره‌وه بکه‌ن:
http://libcom.org/news/nationwide-strike-south-african-world-cup-building-sites-09072009
سه‌رنجێك له‌سه‌ر به‌شی یه‌كه‌می دروشمه‌كانی بزووتنه‌وه‌ی هاریكاری
زاهیر باهیر
*April 28, 2009
له سه‌ره‌تای مانگی یه‌كی ئه‌مساڵ ” 2009 “دا هه‌ندێك هاوڕێ و براده‌ر له كوردستانی عێراق بانگه‌شه‌ی له دایكبوونی بزووتنه‌وه‌یه‌كیان به‌ناوی (بزووتنه‌وه‌ی هاریکاری)یه‌وه، كرد.
سه‌ره‌تا ده‌بێت ئه‌وه بڵێم له دایكبوونی هه‌ر گروپ و كۆمه‌ڵ و ده‌سته‌یه‌ك له ژێر هه‌رناوێكدا بێت بۆ ناڕه‌زایی ده‌ربڕین و هه‌وڵدان بۆ كه‌مكردنه‌وه‌ی ده‌سه‌ڵاتی پارتی و یه‌كێتی نیشتمانی جێگه‌ی دڵخۆشییه، كه ئه‌مه‌ش له‌خۆیدا یانی نه‌ك هه‌ر تۆماركردنی هه‌ڵوێست و نیشاندانی گله‌یی و ناڕه‌زاییه له به‌رامبه‌ر ئه‌م دوو پارته ده‌سه‌ڵات داره‌دا، به‌ڵكو ڕاگه‌یاندنی هێزێكه له ئێستا و داهاتووشدا كه بتوانێت ڕێژه‌ی گه‌نده‌ڵی كه‌م بكاته‌وه و له گه‌ڵ ئه‌م دوو هێزه سه‌ره‌كیه‌دا له بواره‌كانی تری وه‌ك په‌روه‌رده و ڕۆشنبیری و بازرگانی و پیشه‌سازی و كشتوكاڵی و په یوه‌ندی به‌ستن له‌گه‌ڵ وڵاتانی ده‌رودراوسێ و سازشكردن بۆ ئه‌م و بۆ ئه‌و هتد، ململانێ بكات.
Continue reading سه‌رنجێك له‌سه‌ر به‌شی یه‌كه‌می دروشمه‌كانی بزووتنه‌وه‌ی هاریكاری