Category Archives: كوردی – Kurdi

بەشی كوردی پێگەی ئەناركیستان

çawpoşînêk le êsta û tracîdyayek bo sbey/ 10

 

serincdandnêkî rexneyî le pertûkokey “nîgayek le êsta û xewnêk bo sbey”î merîwan wirya, aras fetah, bextyar ‘elî, rêbîn herdî

beşî dehem

ew desellatey wllatekey xoy xoşnewêtû hawnîştmanyan besernekatewe, naştwanêt xoşewîstîû hestî berpirsyarêtî lenaw takû grupekanî komellgada berhembhênêt, ew desellatey berjewendî netewîy kurtibkatewe bo paristnî destkewte desteyîû xêzanîyekî, natwanêt syasetû asayîşî neteweyî darrêjêt. L22

nûseran baş wênakirdnî desellatêkî xizmetkar û milkeçî xellk û daxwazîyekanî, be komellêk druşm le çeşnî druşme partîyekan beser desellatda helldeden û dwacar penadebenewe ber dêwcamekey borcwazî “berjewendî neteweyî“, herwek çon ferensîyekan leber “berjewendî neteweyî!!” letek prusekan rêkdekewn û kumuney parîs, ke dêmokrasî rastexo û berrêweberayetî xellk bû, xelltanî xwên deken, bolşevîkekan leserdemî lênîn û trotiskîda le pênaw berjewendî giştî letek desellatdaranî allman û nemsa şerr radegrin û komunekanî okranya serkut deken û dwatir stalîn û hîtler leser pirsî polonya û “berjewendî neteweyî!!” rêkdekewn, emerîka le cengî cîhanî duwemda leber “berjewendî neteweyî!!” hîroşîma û nakazakî be bombî etom wêran dekat, şay êran û rjêmî be’si be çawdêrî emerîka leser “berjewendî neteweyî!!” hersê layen, gelî kurd serkut deken û (rjêmî be’s)îş leber berjewendî neteweyî û nîştman zyatir le sê hezar gund ragwêz û dû sed hezar gundinşîn enfal û pînc hezarîş kîmabaran dekat, bem core lîstî serkutî bzave komellayetîyekan û şerrexwênawîyekan û frîwdane parlemanîyekan lejêr nêwî “berjewendî neteweyî û nîştmanî!!”da hênde drêje, manîfêstekey nûseran naygrête xoy! Continue reading çawpoşînêk le êsta û tracîdyayek bo sbey/ 10

ڕاگه‌یاندنی ڕۆژنامه‌گه‌ریی فیدراسیۆنی ئه‌نارکیستیی ئیتالیا (FAI)

ڕاگه‌یاندنی ڕۆژنامه‌گه‌ریی فیدراسیۆنی ئه‌نارکیستیی ئیتالیا (FAI)

ڕیکه‌وت: یه‌کشه‌ممه‌، 26ی دێسه‌مبه‌ری 2010

ئێمه‌، کۆمیته‌ی ڕاگه‌یاندنی فیدراسیۆنی ئه‌نارکیستیی ئیتالیا (FAI-Federazione Anarchica Italiana) به‌هۆی ئه‌م ڕاگه‌یاندنه‌وه‌ هه‌بوونی هه‌ر جۆره‌ په‌یوه‌ندیه‌ك له‌ته‌ك که‌سانێکی گومانلێکراوی خۆده‌رخستوو به‌نێوی “FAI-Federazione Anarchica Informale (فیدراسیۆنی نافه‌رمیی ئه‌نارکیستی)، که‌ بۆمبناردنه‌کانی بۆلۆگنا (Bologna)یان له‌ ئه‌ستۆگرتووه‌، ڕه‌تده‌که‌ینه‌وه‌.

ئێمه‌ وه‌ها کارێکی نه‌نگ و خراپه‌کارانه‌ی وه‌ك ته‌قینه‌وه‌کانی ئه‌م دوایانه‌، که‌ ناوبانگی هاوڕێیانی ئێمه‌ (فیدراسیۆنی ئه‌نارکیستیی ئیتالیا-FAI) ده‌خه‌نه‌ ژێر پرسیاره‌وه‌، ڕسوا ده‌که‌ین. ئه‌مه‌ یه‌که‌م جار نییه‌، که‌ ناوبه‌ناو لێره‌وله‌وێ پۆلیس یا هاریکارانی به‌ مه‌به‌ستی فشارهێنان بۆ گروپه‌ هاورێکانمان په‌نا بۆ وه‌ها کارێك ده‌به‌ن.

ئێمه‌ خۆمان به‌ درێژه‌ی ئه‌و ڕێکخراوه‌ ئه‌نارکیستییانه‌ داده‌نێین، که‌ له‌ کۆنگرێسی سانت ئاێمێر Saint-Imierی ساڵی 1872 تا ده‌گاته‌ پێکهاتنی یه‌کێتی ئه‌نارکیستیی ئیتالیا (UAI – Italian Anarchist Union) له‌ ساڵی 1920 و فیدراسیۆنی ئه‌نارکیستیی ئیتالیا (FAI-Italian Anarchist Federation) له‌ ساڵی 1945دا، نیشانیان داوه‌. به‌هیچ شێوه‌یه‌ك ڕێکخراوی نافه‌رمی نین و به‌و شێوه‌ چالاکی ناکه‌ن. به‌ڵکو به‌پێی شێوازه‌ ئازادیخوازیی و یه‌کسانیخوازییه‌کان بڕیار له‌سه‌ر شته‌کان ده‌ده‌ن.

ئێمه‌ به‌ توندی به‌رخوردی هه‌ڵخڕێنه‌رانه‌ و شێوێنه‌رانه‌ی میدیاکان به‌رامبه‌ر به‌ ئه‌نارکیسته‌کان به‌ تۆمه‌تی بۆمبگوزاری یا به‌کاربردنی که‌ره‌سته‌ی ته‌قێنه‌ره‌وه‌ ڕسوا ده‌که‌ین، له‌به‌ر ئه‌وه‌ی ئێمه‌ ئه‌نارکیسته‌کان له‌ هه‌موو سه‌رده‌مه‌کاندا باشتر و زۆرتر له‌ هه‌مووان له‌ خه‌باتی کۆمه‌لایه‌تیی، مانگرتن، دژایه‌تی جه‌نگ به‌شداریمانکردووه‌ و ده‌که‌ین.

ئێمه‌ له‌سه‌ر ئه‌وه‌ پێداده‌گرینه‌وه‌، که‌ ئێمه‌ ئه‌نارکیسته‌کان خه‌باتی خۆمان له‌ دژی لۆجیکی ده‌سته‌مۆکردن و تیرۆریزمی ده‌وڵه‌تی و ده‌سه‌ڵاتخوازان چرده‌که‌ینه‌وه‌ و له‌ ڕێی یه‌کتییه‌ گه‌لییه سه‌ربه‌خۆکان، له‌ بزاڤه‌ کۆمه‌ڵایه‌تیی و بزاڤه‌ جه‌ماوه‌رییه‌کانه‌وه‌ له‌ گه‌ڕه‌ك و شه‌قامه‌کاندا، له‌ شاره‌کان و گونده‌کان بۆ کۆمه‌ڵگه‌ی ئازاد هه‌نگاو ده‌نێین.

کۆمیته‌ی هه‌مانهه‌نگی فیدراسیۆنی ئه‌نارکیستیی ئیتالیا

Rageyandnî Rojnamegerîy Fîdrasyonî Enarkîstîy Italya (FAI)

Rageyandnî Rojnamegerîy Fîdrasyonî Enarkîstîy Italya (FAI)

Rîkewt: Yekşemme, 26î Dêsemberî 2010

ême, Komîtey Rageyandnî Fîdrasyonî Enarkîstîy Italya (FAI-Federazione Anarchica Italiana-ITALIAN ANARCHIST FEDERATION) behoy em rageyandnewe hebûnî her core peywendyek letek kesanêkî gumanlêkrawî xoderxistû benêwî “FAI-Federazione Anarchica Informale (fîdrasyonî nafermîy enarkîstî)”, ke bombnardnekanî bologna (Bologna)yan le estogirtuwe, retdekeynewe.

ême weha karêkî neng û xrapekaraney wek teqînewekanî em dwayane, ke nawbangî hawrêyanî ême (Fîdrasyonî Enarkîstîy Italya-FAI) dexene jêr pirsyarewe, riswa dekeyn. eme yekem car nîye, ke nawbenaw lêrewlewê polîs ya harîkaranî be mebestî fşarhênan bo grupe hawrêkanman pena bo weha karêk deben.

ême xoman be drêjey ew rêkixrawe enarkîstîyane dadenêyn, ke le kongrêsî sant aêmêr Saint-Imierî sallî 1872 ta degate pêkhatnî Yekêtî Enarkîstîy Italya (UAI – Italian Anarchist Union) le sallî 1920 û Fîdrasyonî Enarkîstîy Italya (FAI-Italian Anarchist Federation) le sallî 1945da, nîşanyan dawe. behîç şêweyek rêkixrawî nafermî nîn û bew şêwe çalakî naken. bellku bepêy şêwaze azadîxwazîy û yeksanîxwazîyekan birryar leser ştekan deden.

ême be tundî berxurdî hellixrrênerane û şêwêneraney mîdyakan beramber be enarkîstekan be tometî bombguzarî ya bekarbirdnî kerestey teqênerewe riswa dekeyn, leber ewey ême enarkîstekan le hemû serdemekanda baştir û zortir le hemuwan le xebatî komelayetîy, mangirtin, djayetî ceng beşdarîmankirduwe û dekeyn.

ême leser ewe pêdadegrînewe, ke ême enarkîstekan xebatî xoman le djî locîkî destemokirdin û tîrorîzmî dewlletî û desellatixwazan çirdekeynewe û le rêy yektîye gelîye serbexokan, le bzave komellayetîy û bzave cemawerîyekanewe le gerrek û şeqamekanda, le şarekan û gundekan bo komellgey azad hengaw denêyn.

Komîtey hemanhengî Fîdrasyonî Enarkîstîy Italya

چاوپۆشینێك لە ئێستا و تراجیدیایەك بۆ سبەی/ ١٠

سەرنجداندنێکی ڕەخنەیی له‌ پەرتووکۆکەی “نیگایەك لە ئێستا و خەونێك بۆ سبەی”ی مه‌ریوان وریا، ئاراس فه‌تاح، به‌ختیار عه‌لی، ڕێبین هه‌ردی

بەشی ده‌هه‌م

ئه‌و ده‌سه‌ڵاته‌ی وڵاته‌که‌ی خۆی خۆشنه‌وێت‌و هاونیشتمانیان به‌سه‌رنه‌کاته‌وه‌، ناشتوانێت خۆشه‌ویستی‌و هه‌ستی به‌رپرسیارێتی له‌ناو تاک‌و گروپه‌کانی کۆمه‌ڵگادا به‌رهه‌مبهێنێت، ئه‌و ده‌سه‌ڵاته‌ی به‌رژه‌وه‌ندی نه‌ته‌ویی کورتبکاته‌وه‌ بۆ پارستنی ده‌ستکه‌وته‌ ده‌سته‌یی‌و خێزانییه‌کی، ناتوانێت سیاسه‌ت‌و ئاساییشی نه‌ته‌وه‌یی داڕێژێت. ل٢٢

نووسه‌ران باش وێناکردنی ده‌سه‌ڵاتێکی خزمه‌تکار و ملکه‌چی خه‌ڵك و داخوازییه‌کانی، به‌ کۆمه‌ڵێك دروشم له‌ چه‌شنی دروشمه‌ پارتییه‌کان به‌سه‌ر ده‌سه‌ڵاتدا هه‌ڵده‌ده‌ن و دواجار په‌ناده‌به‌نه‌وه‌ به‌ر دێوجامه‌که‌ی بۆرجوازی “به‌رژه‌وه‌ندی نه‌ته‌وه‌یی“، هه‌روه‌ك چۆن فه‌ره‌نسییه‌کان له‌به‌ر “به‌رژه‌وه‌ندی نه‌ته‌وه‌یی!!” له‌ته‌ك پروسه‌کان ڕێکده‌که‌ون و کومونه‌ی پاریس، که‌ دێمۆکراسی ڕاسته‌خۆ و به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی خه‌ڵك بوو، خه‌ڵتانی خوێن ده‌که‌ن، بۆلشه‌ڤیکه‌کان له‌سه‌رده‌می لێنین و ترۆتسکیدا لە پێناو بەرژەوەندی گشتی له‌ته‌ك ده‌سه‌ڵاتدارانی ئاڵمان و نه‌مسا شه‌ڕ ڕاده‌گرن و کۆمونەکانی ئۆکرانیا سەرکوت دەکەن و دواتر ستالین و هیتله‌ر له‌سه‌ر پرسی پۆلۆنیا و “به‌رژه‌وه‌ندی نه‌ته‌وه‌یی!!” ڕێکده‌که‌ون، ئه‌مه‌ریکا له‌ جه‌نگی جیهانی دووه‌مدا له‌به‌ر “به‌رژه‌وه‌ندی نه‌ته‌وه‌یی!!” هیرۆشیما و ناکازاکی به‌ بۆمبی ئه‌تۆم وێران ده‌کات، شای ئێران و ڕژێمی به‌عس به‌ چاودێری ئه‌مه‌ریکا له‌سه‌ر “به‌رژه‌وه‌ندی نه‌ته‌وه‌یی!!” هه‌رسێ لایه‌ن، گه‌لی کورد سه‌رکوت ده‌که‌ن و (ڕژێمی بەعس)یش لەبەر بەرژەوەندی نەتەوەیی و نیشتمان زیاتر لە سێ هەزار گوند ڕاگوێز و دوو سەد هەزار گوندنشین ئەنفال و پینج هەزاریش کیماباران دەکات، به‌م جۆره‌ لیستی سه‌رکوتی بزاڤه‌ کۆمه‌ڵایه‌تییه‌کان و شه‌ڕه‌خوێناوییه‌کان و فریودانه‌ پارله‌مانییه‌کان له‌ژێر نێوی “به‌رژه‌وه‌ندی نه‌ته‌وه‌یی و نیشتمانی!!”دا هێنده‌ درێژه‌، مانیفێسته‌که‌ی نووسه‌ران نایگرێته‌ خۆی!

ئایا ده‌کرێت بزانین له‌ هه‌ر یه‌ك له‌و نموونانه‌دا تاکی بێده‌سه‌ڵاتی فه‌ره‌نسی، ڕوسی، ئه‌مه‌ریکی و ئێرانی و عیراقی و … تد چ به‌رژه‌وه‌ندییه‌کی هه‌بووه‌ و چی ده‌ستکه‌وت بووه‌؟ ئایا له‌ کاتی ڕوودانی ئه‌و تاوانه‌دا ڕۆشنبیرانی ده‌سته‌بژیری وه‌ك نووسه‌رانی ئه‌م مانیفێسته‌، هه‌ر خه‌ریکی میکیاجکردن و په‌رده‌پشکردنی ڕوخساری ڕاسته‌قینه‌ی سه‌روه‌ری چینایه‌تی نه‌بوون و هه‌روه‌ك ئێستا به‌نێوی دێمۆکراسی و مافی نه‌ته‌وه‌یی و سه‌روه‌ری یاساوه‌، ئه‌و تاوانانه‌یان پاساو نه‌داوه‌؟ ئایا ئه‌مه‌ ئه‌وه‌ ناگه‌یێنێت، که‌ دێمۆکراتانی دوێنێ، له‌ هوشیاری ئه‌مڕۆدا خوێنڕێژن و دێمۆکراته‌کانی ئه‌مڕؤش له‌ هوشیاری سبه‌ینێی تاکی کورددا، چه‌قۆکێشانی ڕۆژگار و ڕاوێژکارانیان بته‌ شکاوه‌کانی داهاتوو ده‌بن؟

ئیتر تاکی کورد له‌ سایه‌ی بۆرجوازی کورددا چی به‌رژه‌وه‌ندییه‌کی هه‌یه‌، له‌ کاتێکدا که‌ ده‌بینین، بۆرجوازی له‌پێناو ئامانجی چینایه‌تی خۆیدا ئاماده‌یه‌ شتێك به‌نێوی نه‌ته‌وه‌ قوربانی بکات؛ ماچه‌کانی سه‌رانی به‌ره‌ی بۆرجوازی کوردستان له‌ ڕوومه‌تی دیکتاتۆر، هاوکاری بۆرجوازی کورد له‌ته‌ك له‌شکری ڕژێمه‌کانی ئێران و تورکیه‌ و سوریه‌ و چاونوقاندنی ده‌سه‌ڵاتدارانی هه‌رێم له‌ بۆمبارانه‌کانی هه‌ر ڕۆژه‌ی ناوچه‌ سنوورییه‌کان و .. تد. ئایا ئه‌مانه‌ به‌ خاتری هه‌مان “به‌رژه‌وه‌ندی نه‌ته‌وه‌یی!!” نین، که‌ نووسه‌رانی ده‌سه‌ڵات پاگه‌نده‌ی ده‌که‌ن و ده‌سه‌ڵاتخوازان به‌و دێوجامه‌وه‌ ڕاکیشی سندووقه‌کانی ده‌نگدانمان ده‌که‌ن؟ ئایا گشت تاوانە بەرچاوەکانی مێژوو هەر بەنێوی بەرژەوەندی و ئاساییشی نەتەوەیی و نیشتمانییەوە ئەنجام نەدراون، بەرژەوەندی و ئاساییشێك، کە بێجگە لە بۆرجواکان و دەربارەکانیان کەس لێی بەهرەمەند نییە! Continue reading چاوپۆشینێك لە ئێستا و تراجیدیایەك بۆ سبەی/ ١٠

العمال و رأس المال والدولة الجزء الأول (الاستغلال) ـ تمهيد نظرى

العمال و رأسالمال والدولة
الجزء الأول (الاستغلال)
سامح سعيد عبود
1
ـ تمهيد نظرى

الجوهرى فى أى إنسان هو الطريقة التى يشبع بها احتياجاته المادية، هل من عمله أم باستغلال عمل الآخرين، وهذا هو ما يحدد مصالحه الحقيقية، و من ثم يحدد مواقفه و أفكاره عادة، مع ملاحظة أن الكثير من الناس يحصلون على دخولهم من مصادر متعددة، وبطرق متنوعة مما ينوع من مصالحهم ومواقفهم و أفكارهم فى الحياة، وباعتبار أن البشر لابد وأن يشبعوا هذه الاحتياجات المادية من خلال علاقات اجتماعية مع الآخرين، فأن الجوهرى فى أى مجتمع هو الطريقة التى يشبع بها البشر احتياجاتهم المادية المختلفة، و كيف تتوزع هذه الاحتياجات فيما بينهم، وبتعبير أدق العلاقات الاجتماعية التى يتم بها إنتاج احتياجاتهم المادية.
***
الرأسمالية السائدة حاليا على الأرض هى علاقة إنتاج عالمية بطبيعتها بخلاف غيرها من علاقات الإنتاج التى سبقتها عبر التاريخ، و لا يمكن أن يفهم المجتمع البشرى فى ظل سيادة العلاقة الرأسمالية للإنتاج إلا كمجتمع واحد ينقسم لمجتمعات محلية، و لا يمكن فهم أى مجتمع محلى دون فهم أنه جزء لا يتجزأ من المجتمع البشرى ككل، رغم أننا ندرك بالطبع أن الأوضاع الاجتماعية تختلف نسبيا فى المجتمعات الأكثر تقدما عن الأوضاع فى المجتمعات الأقل تقدما، فكلما توجهنا نحو المجتمعات الأكثر تقدما من كوكب الأرض كلما زادت الملامح الرأسمالية الحديثة وضوحا، وعلى العكس، فكلما توجهنا إلى المجتمعات الأقل تقدما، كلما تشوهت الملامح الرأسمالية بفعل بقايا علاقات الإنتاج غير الرأسمالية، كما يتكرر هذا فى كل مجتمع محلى على حدة، باعتبار أن المناطق الحضرية فى كل مجتمع محلى هى الأكثر تقدما فى هذا المجتمع، كما أن المناطق الريفية هى الأقل تقدما، إلا أنه وبالرغم من الاختلافات فى الأوضاع الاجتماعية بين مجتمع وآخر، إلا أنه لا توجد اختلافات جوهرية فى كل مجتمع محلى على مستوى القواعد العامة التى تميز المجتمعات الرأسمالية من أكثرها حداثة لأكثرها تقليدية، باعتبار أن الرأسمالية هى علاقة الإنتاج السائدة حاليا فى كل هذه المجتمعات. Continue reading العمال و رأس المال والدولة الجزء الأول (الاستغلال) ـ تمهيد نظرى

çawpoşînêk le êsta û tracîdyayek bo sbey/ 9

hejên

serincdandnêkî rexneyî le pertûkokey “nîgayek le êsta û xewnêk bo sbey”î merîwan wirya, aras fetah, bextyar ‘elî, rêbîn herdî

beşî nohem

herdû hîzbekeş le hkumetû parlemanda wek destî rastû destî çepî yek ceste mamelle legell samanî emiwllateda deken. destî çep nayewêt bzanêt û bbînêt destî rast çîdekat, herweha bepêçewaneşewe ewa qrrupêkî kuşindey lêdeken, çunke herdû desteke heman temahû arezû û nyaz deyancullênêt. L21

nûseran drêje be xoşbawerrkirdnî takî komellgey kurdistan deden û rastîyek, ke xoy le mawey 18 sallî raburdûda berceste û aşkra buwe, xerîkin deyşarnewe. ewey ke nek tenya dû parte balladestekey naw parleman, bellku hemû partekan yek mebest [desellat û mşexorrî] deyanculênêt û dwacar le piştî hemû herawhuryay dezge pagendegerekanî part û bername katîyekanî hellbjardnewe, yek amanc heye, ewîş girtnedestî desellat û baştir parastnî serwerî çînayetîye, ke dwacar dekatewe amanc û berjewendî û erkî serekî û hawbeşî hemû partekan, îtir le her qumaşêk bin û her rengêkyan hebêt. Continue reading çawpoşînêk le êsta û tracîdyayek bo sbey/ 9

چاوپۆشینێك لە ئێستا و تراجیدیایەك بۆ سبەی/ ٩

هەژێن

سەرنجداندنێکی ڕەخنەیی له‌ پەرتووکۆکەی نیگایەك لە ئێستا و خەونێك بۆ سبەی”ی مه‌ریوان وریا، ئاراس فه‌تاح، به‌ختیار عه‌لی، ڕێبین هه‌ردی

بەشی نۆهه‌م

هه‌ردوو حیزبه‌که‌ش له‌ حکومه‌ت‌و پارله‌ماندا وه‌ک ده‌ستی راست‌و ده‌ستی چه‌پی یه‌ک جه‌سته‌ مامه‌ڵه‌ له‌گه‌ڵ سامانی ئه‌م‌وڵاته‌دا ده‌که‌ن. ده‌ستی چه‌پ نایه‌وێت بزانێت و ببینێت ده‌ستی راست چیده‌کات، هه‌روه‌ها به‌پێچه‌وانه‌شه‌وه‌ ئه‌وا قڕوپێکی کوشنده‌ی لێده‌که‌ن، چونکه‌ هه‌ردوو ده‌سته‌که‌ هه‌مان ته‌ماح‌و ئاره‌زوو و نیاز ده‌یانجوڵێنێت. ل٢١

نووسه‌ران درێژه‌ به‌ خۆشباوه‌ڕکردنی تاکی کۆمه‌ڵگه‌ی کوردستان ده‌ده‌ن و ڕاستییه‌ك، که‌ خۆی له‌ ماوه‌ی ١٨ ساڵی ڕابوردوودا به‌رجه‌سته‌ و ئاشکرا بووه‌، خه‌ریکن ده‌یشارنه‌وه‌. ئه‌وه‌ی که‌ نه‌ك ته‌نیا دوو پارته‌ باڵاده‌سته‌که‌ی ناو پارله‌مان، به‌ڵکو هه‌موو پارته‌کان یه‌ك مەبەست [دەسەڵات و مشەخۆڕی] ده‌یانجولێنێت و دواجار له‌ پشتی هه‌موو هه‌راوهوریای ده‌زگه‌ پاگه‌نده‌گه‌ره‌کانی پارت و به‌رنامه‌ کاتییه‌کانی هه‌ڵبژاردنه‌وه‌، یه‌ك ئامانج هه‌یه‌، ئه‌ویش گرتنه‌ده‌ستی ده‌سه‌ڵات و باشتر پاراستنی سه‌روه‌ری چینایه‌تییە، که‌ دواجار ده‌کاته‌وه‌ ئامانج و به‌رژه‌وه‌ندی و ئه‌رکی سه‌ره‌کی و هاوبه‌شی هه‌موو پارته‌کان، ئیتر له‌ هه‌ر قوماشێك بن و هه‌ر ڕه‌نگێکیان هه‌بێت.

بۆ ئه‌وه‌ی ڕازی یه‌کده‌ستی (ینک) و (پدک)مان بۆ دەرکەوێت، پێویستە سەرنجی ئەفگانستان و هەڵبژاردنەکان و براوەبوونی بەردەوامی دەسەڵاتدارانی دەهەیەك لەمەوبەر و تاپۆبوونی کورسی سەرۆکایەتی بۆ خەزائی، وەك یەکەمین دیاردەکانی دێمۆکراتی بە دیاریهێنراوی دەم لوولەی تانك و فرۆکە جەنگییەکان بۆ خەڵکی بەدبەختی ئەفگانستان، بدەین، پێویستە سەرنجی گەندەڵیی و دیارنەمانی ملیاردان دۆلار لە خەزێنەی دەوڵەت و داهاتی کۆمەڵگەی ئەفگانستان بدەین، کە لە هەموو ڕوویەکەوە پراکتیك و بڕیارەکانی پارلەمان و دەسەڵاتدارانی کوردستان و عیراق، شوێنپێهەڵگرتن و دووبارەکردنەوەی ئەزموونی هاوچینەکانیانە لە ئەفگانستان. Continue reading چاوپۆشینێك لە ئێستا و تراجیدیایەك بۆ سبەی/ ٩

الشيوعية اللاسلطوية

سامح سعيد عبود

من بين المتحدثين بالعربية ينحصر اللاسلطويون ( الشيوعيون اللاسلطويون) فى مجموعات لا سلطوية نقابية فى كل من المغرب و الجزائر ، ومجموعة لاسلطوية باسم البديل التحررى فى لبنان تنتسب للتيار المنبرى اللاسلطوى ، ومجموعة أخرى فى الأردن كما يتواجد أفراد متزايدون و إن كانوا غير منظمين ينتمون لهذا التيار أو يتعاطفون معه بدرجة ما ، فى مصر وفلسطين المحتلة والأردن وسوريا والعراق ، كما توجد مجموعة لا سلطوية باسم التجمع اللاسلطوى لشرق المتوسط ، ومجموعة لاسلطويون ضد الجدار بين المتحدثين بالعبرية فى فلسطين المحتلة و ذلك فى حدود معلوماتى .
الشيوعية التحررية ليست فكرة جديدة ،إنها مصطلح يعود استخدامه للعقود الأولى للقرن التاسع عشر و هى تشكل حركة مختلفة تماما عن الحركة الشيوعية الماركسية اللينينية بفروعها المختلفة ، التى لم تشرع فى بناء الشيوعية فى الاتحاد السوفيتى أو الصين أو شرق أوروبا ، ولكنها خلقت نمط إنتاج بيروقراطى هناك بديلا عن الشيوعية ، فى هذا النمط تكون البيروقراطية هى الطبقة التى تسيطر على الملكية و الإنتاج ، و من ثم تحوز بحكم موقعها على الفائض الاجتماعى لصالحها ، وفى مثل هذا النمط لم يتحرر العمال ولم يتحولوا لمنتجين أحرار كما تعنى بذلك الشيوعية اللاسلطوية فى أصولها ، ومن ثم أبقت التطبيقات المختلفة الخارجة من العباءة اللينينية على عبودية العمل المأجور لبيروقراطية قطاع الدولة فى حين أن الشيوعية اللاسلطوية تعنى التحرر من تلك العبودية كما تعنى التحرر من أى عبودية أخرى ، بل وهبطت الشيوعية التسلطية فعليا بوضع العمال من العبودية المأجورة فى نمط الإنتاج الرأسمالى التقليدى لوضع العبودية المعممة للدولة ، حيث فقد العمال المأجورين إمكانية التعاقد مع الرأسماليين لتحديد شروط عملهم ، بما فيها ما يحصلون عليه من أجور ، ليقعوا فى حالة إذعان تام للبيروقراطية التى تحدد هذه الشروط بمفردها بما فيها الأجر الذى يحصلون عليه الذى تحول فى مثل هذا النظام لنوع من الجراية التى يحصل عليها عمال السخرة . Continue reading الشيوعية اللاسلطوية

çawpoşînêk le êsta û tracîdyayek bo sbey/ 8

hejên

serincdandnêkî rexneyî le pertûkokey “nîgayek le êsta û xewnêk bo sbey”î merîwan wirya, aras fetah, bextyar ‘elî, rêbîn herdî

beşî heştem

nîştman ew şwêneye ke mrov tyayda mafekanî parêzrawbêtû dadperwerîy lenêwan takû grupe komellayetîyekanda pyadebkrêtû hest be bextewerîyû aramîû asayîş bkat, hestibkat întîmay bo şwênêk heye însanbûnî deparêzêtû geşey pêdedatû rêzî lêdenêt. L19-20

wêray ewey ke nûseran dan be şwênbûn (yekey cugrafyayî)î nîştmanda denên, dîsanewe naçarm biprism, dekrêt nîştmanêkman bew pênaseyey xotan nîşan bden, ke ew amancaney têda msoger bin?

herweha ewe şwên (nîştman) nîye, ke mrovbûn deparêzêt, belku ewe amadeyî û huşyarîy tak xoyetî le pêdagrî û sepandnî wîst û xwaste mroyyekanîda beser komellgeda, ke mrovbûnî deparêzêt û nîştman tenya le bûnî mrovî şunasdarda wata peyda dekat û ew şunaseş xudî mrov be xoy debexşêt û le derewey xoy hîç natwanêt şurey parastnî bêt!

min naçarm, herdem lew wêne cadûyane bdem, ke nûseran narrastewxo bo ew komellgeyaneyan dekêşn, ke pêyanwaye karêzî dêmokrasî û mafî mrov û azadî le parlemanekanewe helldequllêt û berew kun û qujbnekanî komellge û dwa gunde dûrdestekanî xur xur derrwat. ewan xoyan lewe ladeden, ke aramî û awedanî nîştmanekanî ewrupa û emerîka leser demkut û tallanî nîştmane wêran û dizrawekanî ême û çewsanewey hawçînanî ême lew wllataneda, ragîrawn. Continue reading çawpoşînêk le êsta û tracîdyayek bo sbey/ 8

چاوپۆشینێك لە ئێستا و تراجیدیایەك بۆ سبەی/ ٨

هەژێن

سەرنجداندنێکی ڕەخنەیی له‌ پەرتووکۆکەی نیگایەك لە ئێستا و خەونێك بۆ سبەی”ی مه‌ریوان وریا، ئاراس فه‌تاح، به‌ختیار عه‌لی، ڕێبین هه‌ردی

بەشی هه‌شته‌م

نیشتمان ئه‌و شوێنه‌یه‌ که‌ مرۆڤ تیایدا مافه‌کانی پارێزراوبێت‌و دادپه‌روه‌ریی له‌نێوان تاک‌و گروپه‌ کۆمه‌ڵایه‌تییه‌کاندا پیاده‌بکرێت‌و هه‌ست به‌ به‌خته‌وه‌ریی‌و ئارامی‌و ئاساییش بکات، هه‌ستبکات ئینتیمای بۆ شوێنێک هه‌یه‌ ئینسانبوونی ده‌پارێزێت‌و گه‌شه‌ی پێده‌دات‌و ڕێزی لێده‌نێت. ل١٩٢٠

وێرای ئەوەی کە نووسەران دان بە شوێنبوون (یەکەی جوگرافیایی)ی نیشتماندا دەنێن، دیسانه‌وه‌ ناچارم بپرسم، ده‌کرێت نیشتمانێکمان به‌و پێناسه‌یه‌ی خۆتان نیشان بده‌ن، که‌ ئه‌و ئامانجانه‌ی تێدا مسۆگه‌ر بن؟

هه‌روه‌ها ئه‌وه‌ شوێن (نیشتمان) نییه‌، که‌ مرۆڤبوون ده‌پارێزێت، به‌لکو ئه‌وه‌ ئاماده‌یی و هوشیاریی تاك خۆیه‌تی له‌ پێداگری و سه‌پاندنی ویست و خواسته‌ مرۆییه‌کانیدا به‌سه‌ر کۆمه‌ڵگه‌دا، که‌ مرۆڤبوونی ده‌پارێزێت و نیشتمان تەنیا لە بوونی مرۆڤی شوناسداردا واتا پەیدا دەکات و ئەو شوناسەش خودی مرۆڤ بە خۆی دەبەخشێت و لە دەرەوەی خۆی هیچ ناتوانێت شورەی پاراستنی بێت!

من ناچارم، هه‌رده‌م له‌و وێنه‌ جادوویانه‌ بده‌م، که‌ نووسه‌ران ناڕاسته‌وخۆ بۆ ئه‌و کۆمه‌ڵگه‌یانه‌یان ده‌کێشن، که‌ پێیانوایه‌ کارێزی دێمۆکراسی و مافی مرۆڤ و ئازادی له‌ پارله‌مانه‌کانه‌وه‌ هه‌ڵده‌قوڵێت و به‌ره‌و کون و قوژبنه‌کانی کۆمه‌ڵگه‌ و دوا گونده‌ دوورده‌سته‌کانی خوڕ خوڕ ده‌ڕوات. ئه‌وان خۆیان له‌وه‌ لاده‌ده‌ن، که‌ ئارامی و ئاوه‌دانی نیشتمانه‌کانی ئه‌وروپا و ئه‌مه‌ریکا له‌سه‌ر ده‌مکوت و تاڵانی نیشتمانه‌ وێران و دزراوه‌کانی ئێمه‌ و چه‌وسانه‌وه‌ی هاوچینانی ئێمه‌ له‌و وڵاتانه‌دا، ڕاگیراون.

ئه‌وان ده‌یانه‌وێت ئه‌و وێنانه‌ بشارنه‌وه‌، که‌ ڕازیکردن و بێده‌نگڕاگرتنی هه‌ژاران و بێکارانی ئه‌وروپا به‌ شتومه‌کی یه‌ك پاوه‌نی و هه‌رزانباییه‌کان و بە مه‌مره‌ومه‌ژی کرێکارانی پۆشاکدووری به‌نگلادیش و هیندوستان و پاکستان و فلیپین و ژنه‌ کرێکاره‌کانی مه‌راکیش و وڵاتانی تری ئه‌فریکی، که‌ خۆراکه‌ ده‌ریاییه‌کان به‌ که‌مترین کرێی ڕۆژانه‌ و دڕندانه‌ترین ڕه‌فتاری بۆرجوازییانه‌ ئاماده‌ ده‌که‌ن، ده‌وه‌ستێت و تەواو دەبێت. ئه‌وان نایانه‌وێت وێنه‌ی ڕاسته‌قینه‌ی نیشتمانه‌کانی ئه‌وروپا نیشانی لاوانی کوردستان بده‌ن، که‌ تۆڵاشه‌به‌ردی قه‌ڕاخ هێڵی شه‌مه‌نده‌فه‌ره‌ تیژڕه‌وه‌کانی ئه‌وروپا، ڕۆژانه‌ به‌ هه‌زاران برین له‌ ده‌ست و ده‌موچاو و جه‌سته‌ی منالانی به‌ردشکێنی ئاسیادا به‌جێده‌هێڵن. ئه‌وان نایانه‌وێت، له‌ پشت وێنه‌ی نیشتمانه‌ به‌ به‌هه‌شتکراوه‌کانی ئه‌وروپا [لای لاوانی کوردستان]، وێنه‌ ڕاسته‌قینه‌کانی نیشتمانپه‌روه‌ری له‌ تف و جنێوی ڕاسیسته‌کانی ئه‌وروپا و ئه‌مه‌ریکا و ئوسترالیا و که‌نه‌دا، وێنه‌ ڕاسته‌قینه‌کانی ناسیونالیزم له‌ چه‌قۆکێشی نیئۆنازییه‌کانی ئه‌ڵمانیا و ئه‌مه‌ریکادا نیشانی لاوانی فریوخواردووی کوردستان [به‌ به‌هه‌شته‌کانی دێمۆکراسی بۆرجوازی] بده‌ن! Continue reading چاوپۆشینێك لە ئێستا و تراجیدیایەك بۆ سبەی/ ٨