هەژێن

سەرنجداندنێکی ڕەخنەیی له‌ پەرتووکۆکەی “نیگایەك لە ئێستا و خەونێك بۆ سبەی”ی مه‌ریوان وریا، ئاراس فه‌تاح، به‌ختیار عه‌لی، ڕێبین هه‌ردی

بەشی دوازده‌هه‌م

دووەم دادپەروەریی، نایەکسانیی و هەژاریی

پته‌وکردنی دادپه‌روه‌ریی‌و نه‌هێشتنی نایه‌کسانی‌و چاره‌سه‌رکردنی کێشه‌ی هه‌ژاریی له‌ کوردستاندا

مه‌سه‌له‌ی نه‌بوونی دادپه‌روه‌ری یه‌کێکه‌ له‌ مه‌سه‌له‌ هه‌ره‌ گرنگه‌کانی ئه‌مڕۆکه‌ی دونیای سیاسی‌و کۆمه‌ڵایه‌تی ئیمه‌. مه‌به‌ستمان له‌ دادپه‌روه‌ری ئاماده‌گی ئه‌و ڕۆحه‌ سیاسییه‌یه‌ که‌ له‌سه‌ر دوو کۆڵه‌که‌ی سه‌ره‌کی وه‌ستاوه‌. یه‌کێکیان مامه‌ڵه‌کردنی ئینسانه‌ وه‌ک بوونه‌وه‌ری ئازاد. ئه‌م خاڵه‌ له‌ جه‌وهه‌ردا مانای ده‌سته‌به‌رکردن‌و پاراستنی مافه‌کانی مرۆڤ‌و ئازادییه‌ سه‌ره‌کییه‌کانی ئینسانه‌. ل ٢٩

نووسه‌ران له‌ سه‌راپای نووسینه‌که‌یاندا کۆمه‌لێك تێزیان داهێناوه‌، که‌ هیچ بنه‌مایه‌کی لۆجیکی و ئاوه‌زپه‌سه‌ند و هزریان نییه‌. له‌وێوه‌ که‌ ئه‌وان پێیانوایه‌ له‌ سایه‌ی سه‌روه‌ری چینایه‌تیدا ئازادی به‌دی دێت، له‌سه‌ر ئه‌و بنه‌ما ئاوه‌ژووه‌ دادپه‌روه‌ری و یه‌کسانی تاکه‌کان یا خۆیان واته‌نی “مرۆڤه‌کانی کۆمه‌ڵگه‌ی ئێمه‌” وێنا ده‌که‌ن و ڕیفۆرمێکی ڕامیاریی له‌ ده‌سه‌لاتی بۆرجوازی کورددا، ئه‌وه‌ی که‌ ئه‌وان به‌ ده‌سه‌ڵاتی پارتیی نێوی ده‌به‌ن، ده‌که‌نه‌ ڕێگه‌ی چاره‌سه‌ری هه‌موو گیروگرفتێك و وه‌لانانی ڕێگرییه‌کان.

ئه‌گه‌ر ئازادی به‌ واتای ئازادبوونی تاك له‌ بڕیاردان و هه‌ڵبژاردنی پێدایستییه‌کانی ژیانی به‌مه‌جی پێشێلنه‌کردن و نه‌به‌زاندنی سنووری ئازادی که‌سانی دیکه‌ وه‌ربگرین، ئه‌وا ناکرێت له‌ سایه‌ی بوونی سه‌روه‌ری هێندێك به‌سه‌ر هێندێکی تردا [چ سه‌روه‌ری که‌مینه‌تی به‌سه‌ر زۆرینه‌دا و چ سه‌روه‌ری زۆرینه‌ به‌سه‌ر که‌مینه‌دا] قسه‌ له‌ بوونی ئازادی بکه‌ین. ئه‌گه‌ر ئازادی به‌ واتای خودسه‌روه‌ری مرۆڤ به‌سه‌ر خۆی له‌ پانتایی ئازادی ئه‌وانی دیکه‌دا، له‌به‌رچاو بگرین، ئه‌وا دیسانه‌وه‌ ئازادی دابه‌ش ناکرێت. چونکه‌ ته‌نیا له‌ ئازادی گشتیی کۆمه‌ڵدا ئازادی تاك ده‌سه‌به‌ر ده‌کرێت. کاتێك که‌ کۆمه‌ڵگه‌ ژێرده‌ستی سه‌روه‌ری که‌سانێك بێت، قسه‌کردن له‌ بوونی ئازادی پڕ به‌و واتایه‌ی که‌ تاکه‌کان له‌ کۆیلایه‌تییه‌وه‌ تا ئێستا خۆیانیان بۆ به‌کوشت داوه‌ یا ده‌ده‌ن، ئه‌گه‌ر خۆشباوه‌ڕیی نه‌بێت، ئه‌وا خۆشباوه‌ڕکردنی که‌سانی دیکه‌یه‌. ده‌کرێت له‌ کۆمه‌ڵگه‌ی نائازاددا که‌سێك ئازادئه‌ندێش بێت، به‌ڵام تا ئه‌و کاته‌ی که‌ که‌سانێك [چ به‌ نوێنه‌رایه‌تی ناڕاسته‌وخۆ چ به‌ دیکتاتۆری] بڕیار له‌سه‌ر ژیان و خواست و داهاتووی تاکه‌کان بده‌ن، ئه‌وا ئازادی خواسته‌ و نه‌بووه‌ته‌ که‌توار و ناشتوانێت له‌ وه‌ها بارێکدا ببێت. Continue reading چاوپۆشینێك لە ئێستا و تراجیدیایەك بۆ سبەی/ ١٢ →

hejên

serincdandnêkî rexneyî le pertûkokey “nîgayek le êsta û xewnêk bo sbey”î merîwan wirya, aras fetah, bextyar ‘elî, rêbîn herdî

beşî yazdehem

aşnakirdnewey syasekanî ême be behakanî mrovû rêzgirtnî, yekêke le pêdawîstîye here gringekanî dunyay ême. L27

berrastî nûseran xoyan le gêlî deden ya xellk be gêll dezanin û bew core wa nîşan deden, ke lew birrwayedan seranî kurd bew xewnaney ewan, aşna nîn! min hawkêşeke pêçewane debînim, ewe mrovî kurd û takî komellgey kurdistane, ke debêt be beha û maf û xwast û twana û wîstî xoy aşnabêt, nek pêçewanekey! çunke katêk ke tak xoy bnasêt û bitwanêt rêwişwênî xoy le komellge û peywendîye abûrîy û ramyarîy û komellayetîyekanda dyarî bkat, ewsa debînîn, ke çon le huşyarî komellda bûnî serkirde û desellat debne bêrrêzî be xudî mrov!

nûseran leser ew bnemayey ke pêyanwaye zorîney xellk “mêgel -xoyan watenî” cêgey bezeyî û destgîruîyn û lewe kemtrin, ke twanay aşnabûnyan be mafî xoyan hebêt, boye wek qeşekan le tewawî nûsînekeyanda rûy demyan desellatdarane û daway bezeyî û lakirdnewe le mafî mrovyan lêdeken. serçawey weha têrrwanêk bo berterîdan bexoyan wek destebjêrêkî roşinbîr degerrêtewe. ewan huşyarî be behrey xudadawî dezanin û zorîne lewe kemtir seyr deken, ke twanay aşnabûn û huşyarbûneweyan hebêt. ewan bawerryan bewe heye, ke azadî dedrêt û bexşîşî serwerane, rêz û beha leser bnemay nîştmandarêtî û lelayen serweranewe be ême dedrên. Continue reading çawpoşînêk le êsta û tracîdyayek bo sbey/ 11 →

serincdandnêkî rexneyî le pertûkokey “nîgayek le êsta û xewnêk bo sbey”î merîwan wirya, aras fetah, bextyar ‘elî, rêbîn herdî

beşî dehem

ew desellatey wllatekey xoy xoşnewêtû hawnîştmanyan besernekatewe, naştwanêt xoşewîstîû hestî berpirsyarêtî lenaw takû grupekanî komellgada berhembhênêt, ew desellatey berjewendî netewîy kurtibkatewe bo paristnî destkewte desteyîû xêzanîyekî, natwanêt syasetû asayîşî neteweyî darrêjêt. L22

nûseran baş wênakirdnî desellatêkî xizmetkar û milkeçî xellk û daxwazîyekanî, be komellêk druşm le çeşnî druşme partîyekan beser desellatda helldeden û dwacar penadebenewe ber dêwcamekey borcwazî “berjewendî neteweyî“, herwek çon ferensîyekan leber “berjewendî neteweyî!!” letek prusekan rêkdekewn û kumuney parîs, ke dêmokrasî rastexo û berrêweberayetî xellk bû, xelltanî xwên deken, bolşevîkekan leserdemî lênîn û trotiskîda le pênaw berjewendî giştî letek desellatdaranî allman û nemsa şerr radegrin û komunekanî okranya serkut deken û dwatir stalîn û hîtler leser pirsî polonya û “berjewendî neteweyî!!” rêkdekewn, emerîka le cengî cîhanî duwemda leber “berjewendî neteweyî!!” hîroşîma û nakazakî be bombî etom wêran dekat, şay êran û rjêmî be’si be çawdêrî emerîka leser “berjewendî neteweyî!!” hersê layen, gelî kurd serkut deken û (rjêmî be’s)îş leber berjewendî neteweyî û nîştman zyatir le sê hezar gund ragwêz û dû sed hezar gundinşîn enfal û pînc hezarîş kîmabaran dekat, bem core lîstî serkutî bzave komellayetîyekan û şerrexwênawîyekan û frîwdane parlemanîyekan lejêr nêwî “berjewendî neteweyî û nîştmanî!!”da hênde drêje, manîfêstekey nûseran naygrête xoy! Continue reading çawpoşînêk le êsta û tracîdyayek bo sbey/ 10 →

سەرنجداندنێکی ڕەخنەیی له‌ پەرتووکۆکەی “نیگایەك لە ئێستا و خەونێك بۆ سبەی”ی مه‌ریوان وریا، ئاراس فه‌تاح، به‌ختیار عه‌لی، ڕێبین هه‌ردی

بەشی ده‌هه‌م

ئه‌و ده‌سه‌ڵاته‌ی وڵاته‌که‌ی خۆی خۆشنه‌وێت‌و هاونیشتمانیان به‌سه‌رنه‌کاته‌وه‌، ناشتوانێت خۆشه‌ویستی‌و هه‌ستی به‌رپرسیارێتی له‌ناو تاک‌و گروپه‌کانی کۆمه‌ڵگادا به‌رهه‌مبهێنێت، ئه‌و ده‌سه‌ڵاته‌ی به‌رژه‌وه‌ندی نه‌ته‌ویی کورتبکاته‌وه‌ بۆ پارستنی ده‌ستکه‌وته‌ ده‌سته‌یی‌و خێزانییه‌کی، ناتوانێت سیاسه‌ت‌و ئاساییشی نه‌ته‌وه‌یی داڕێژێت. ل٢٢

نووسه‌ران باش وێناکردنی ده‌سه‌ڵاتێکی خزمه‌تکار و ملکه‌چی خه‌ڵك و داخوازییه‌کانی، به‌ کۆمه‌ڵێك دروشم له‌ چه‌شنی دروشمه‌ پارتییه‌کان به‌سه‌ر ده‌سه‌ڵاتدا هه‌ڵده‌ده‌ن و دواجار په‌ناده‌به‌نه‌وه‌ به‌ر دێوجامه‌که‌ی بۆرجوازی “به‌رژه‌وه‌ندی نه‌ته‌وه‌یی“، هه‌روه‌ك چۆن فه‌ره‌نسییه‌کان له‌به‌ر “به‌رژه‌وه‌ندی نه‌ته‌وه‌یی!!” له‌ته‌ك پروسه‌کان ڕێکده‌که‌ون و کومونه‌ی پاریس، که‌ دێمۆکراسی ڕاسته‌خۆ و به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی خه‌ڵك بوو، خه‌ڵتانی خوێن ده‌که‌ن، بۆلشه‌ڤیکه‌کان له‌سه‌رده‌می لێنین و ترۆتسکیدا لە پێناو بەرژەوەندی گشتی له‌ته‌ك ده‌سه‌ڵاتدارانی ئاڵمان و نه‌مسا شه‌ڕ ڕاده‌گرن و کۆمونەکانی ئۆکرانیا سەرکوت دەکەن و دواتر ستالین و هیتله‌ر له‌سه‌ر پرسی پۆلۆنیا و “به‌رژه‌وه‌ندی نه‌ته‌وه‌یی!!” ڕێکده‌که‌ون، ئه‌مه‌ریکا له‌ جه‌نگی جیهانی دووه‌مدا له‌به‌ر “به‌رژه‌وه‌ندی نه‌ته‌وه‌یی!!” هیرۆشیما و ناکازاکی به‌ بۆمبی ئه‌تۆم وێران ده‌کات، شای ئێران و ڕژێمی به‌عس به‌ چاودێری ئه‌مه‌ریکا له‌سه‌ر “به‌رژه‌وه‌ندی نه‌ته‌وه‌یی!!” هه‌رسێ لایه‌ن، گه‌لی کورد سه‌رکوت ده‌که‌ن و (ڕژێمی بەعس)یش لەبەر بەرژەوەندی نەتەوەیی و نیشتمان زیاتر لە سێ هەزار گوند ڕاگوێز و دوو سەد هەزار گوندنشین ئەنفال و پینج هەزاریش کیماباران دەکات، به‌م جۆره‌ لیستی سه‌رکوتی بزاڤه‌ کۆمه‌ڵایه‌تییه‌کان و شه‌ڕه‌خوێناوییه‌کان و فریودانه‌ پارله‌مانییه‌کان له‌ژێر نێوی “به‌رژه‌وه‌ندی نه‌ته‌وه‌یی و نیشتمانی!!”دا هێنده‌ درێژه‌، مانیفێسته‌که‌ی نووسه‌ران نایگرێته‌ خۆی!

ئایا ده‌کرێت بزانین له‌ هه‌ر یه‌ك له‌و نموونانه‌دا تاکی بێده‌سه‌ڵاتی فه‌ره‌نسی، ڕوسی، ئه‌مه‌ریکی و ئێرانی و عیراقی و … تد چ به‌رژه‌وه‌ندییه‌کی هه‌بووه‌ و چی ده‌ستکه‌وت بووه‌؟ ئایا له‌ کاتی ڕوودانی ئه‌و تاوانه‌دا ڕۆشنبیرانی ده‌سته‌بژیری وه‌ك نووسه‌رانی ئه‌م مانیفێسته‌، هه‌ر خه‌ریکی میکیاجکردن و په‌رده‌پشکردنی ڕوخساری ڕاسته‌قینه‌ی سه‌روه‌ری چینایه‌تی نه‌بوون و هه‌روه‌ك ئێستا به‌نێوی دێمۆکراسی و مافی نه‌ته‌وه‌یی و سه‌روه‌ری یاساوه‌، ئه‌و تاوانانه‌یان پاساو نه‌داوه‌؟ ئایا ئه‌مه‌ ئه‌وه‌ ناگه‌یێنێت، که‌ دێمۆکراتانی دوێنێ، له‌ هوشیاری ئه‌مڕۆدا خوێنڕێژن و دێمۆکراته‌کانی ئه‌مڕؤش له‌ هوشیاری سبه‌ینێی تاکی کورددا، چه‌قۆکێشانی ڕۆژگار و ڕاوێژکارانیان بته‌ شکاوه‌کانی داهاتوو ده‌بن؟

ئیتر تاکی کورد له‌ سایه‌ی بۆرجوازی کورددا چی به‌رژه‌وه‌ندییه‌کی هه‌یه‌، له‌ کاتێکدا که‌ ده‌بینین، بۆرجوازی له‌پێناو ئامانجی چینایه‌تی خۆیدا ئاماده‌یه‌ شتێك به‌نێوی نه‌ته‌وه‌ قوربانی بکات؛ ماچه‌کانی سه‌رانی به‌ره‌ی بۆرجوازی کوردستان له‌ ڕوومه‌تی دیکتاتۆر، هاوکاری بۆرجوازی کورد له‌ته‌ك له‌شکری ڕژێمه‌کانی ئێران و تورکیه‌ و سوریه‌ و چاونوقاندنی ده‌سه‌ڵاتدارانی هه‌رێم له‌ بۆمبارانه‌کانی هه‌ر ڕۆژه‌ی ناوچه‌ سنوورییه‌کان و .. تد. ئایا ئه‌مانه‌ به‌ خاتری هه‌مان “به‌رژه‌وه‌ندی نه‌ته‌وه‌یی!!” نین، که‌ نووسه‌رانی ده‌سه‌ڵات پاگه‌نده‌ی ده‌که‌ن و ده‌سه‌ڵاتخوازان به‌و دێوجامه‌وه‌ ڕاکیشی سندووقه‌کانی ده‌نگدانمان ده‌که‌ن؟ ئایا گشت تاوانە بەرچاوەکانی مێژوو هەر بەنێوی بەرژەوەندی و ئاساییشی نەتەوەیی و نیشتمانییەوە ئەنجام نەدراون، بەرژەوەندی و ئاساییشێك، کە بێجگە لە بۆرجواکان و دەربارەکانیان کەس لێی بەهرەمەند نییە! Continue reading چاوپۆشینێك لە ئێستا و تراجیدیایەك بۆ سبەی/ ١٠ →

هەژێن

سەرنجداندنێکی ڕەخنەیی له‌ پەرتووکۆکەی “نیگایەك لە ئێستا و خەونێك بۆ سبەی”ی مه‌ریوان وریا، ئاراس فه‌تاح، به‌ختیار عه‌لی، ڕێبین هه‌ردی

بەشی نۆهه‌م

هه‌ردوو حیزبه‌که‌ش له‌ حکومه‌ت‌و پارله‌ماندا وه‌ک ده‌ستی راست‌و ده‌ستی چه‌پی یه‌ک جه‌سته‌ مامه‌ڵه‌ له‌گه‌ڵ سامانی ئه‌م‌وڵاته‌دا ده‌که‌ن. ده‌ستی چه‌پ نایه‌وێت بزانێت و ببینێت ده‌ستی راست چیده‌کات، هه‌روه‌ها به‌پێچه‌وانه‌شه‌وه‌ ئه‌وا قڕوپێکی کوشنده‌ی لێده‌که‌ن، چونکه‌ هه‌ردوو ده‌سته‌که‌ هه‌مان ته‌ماح‌و ئاره‌زوو و نیاز ده‌یانجوڵێنێت. ل٢١

نووسه‌ران درێژه‌ به‌ خۆشباوه‌ڕکردنی تاکی کۆمه‌ڵگه‌ی کوردستان ده‌ده‌ن و ڕاستییه‌ك، که‌ خۆی له‌ ماوه‌ی ١٨ ساڵی ڕابوردوودا به‌رجه‌سته‌ و ئاشکرا بووه‌، خه‌ریکن ده‌یشارنه‌وه‌. ئه‌وه‌ی که‌ نه‌ك ته‌نیا دوو پارته‌ باڵاده‌سته‌که‌ی ناو پارله‌مان، به‌ڵکو هه‌موو پارته‌کان یه‌ك مەبەست [دەسەڵات و مشەخۆڕی] ده‌یانجولێنێت و دواجار له‌ پشتی هه‌موو هه‌راوهوریای ده‌زگه‌ پاگه‌نده‌گه‌ره‌کانی پارت و به‌رنامه‌ کاتییه‌کانی هه‌ڵبژاردنه‌وه‌، یه‌ك ئامانج هه‌یه‌، ئه‌ویش گرتنه‌ده‌ستی ده‌سه‌ڵات و باشتر پاراستنی سه‌روه‌ری چینایه‌تییە، که‌ دواجار ده‌کاته‌وه‌ ئامانج و به‌رژه‌وه‌ندی و ئه‌رکی سه‌ره‌کی و هاوبه‌شی هه‌موو پارته‌کان، ئیتر له‌ هه‌ر قوماشێك بن و هه‌ر ڕه‌نگێکیان هه‌بێت.

بۆ ئه‌وه‌ی ڕازی یه‌کده‌ستی (ینک) و (پدک)مان بۆ دەرکەوێت، پێویستە سەرنجی ئەفگانستان و هەڵبژاردنەکان و براوەبوونی بەردەوامی دەسەڵاتدارانی دەهەیەك لەمەوبەر و تاپۆبوونی کورسی سەرۆکایەتی بۆ خەزائی، وەك یەکەمین دیاردەکانی دێمۆکراتی بە دیاریهێنراوی دەم لوولەی تانك و فرۆکە جەنگییەکان بۆ خەڵکی بەدبەختی ئەفگانستان، بدەین، پێویستە سەرنجی گەندەڵیی و دیارنەمانی ملیاردان دۆلار لە خەزێنەی دەوڵەت و داهاتی کۆمەڵگەی ئەفگانستان بدەین، کە لە هەموو ڕوویەکەوە پراکتیك و بڕیارەکانی پارلەمان و دەسەڵاتدارانی کوردستان و عیراق، شوێنپێهەڵگرتن و دووبارەکردنەوەی ئەزموونی هاوچینەکانیانە لە ئەفگانستان. Continue reading چاوپۆشینێك لە ئێستا و تراجیدیایەك بۆ سبەی/ ٩ →

سامح سعيد عبود

من بين المتحدثين بالعربية ينحصر اللاسلطويون ( الشيوعيون اللاسلطويون) فى مجموعات لا سلطوية نقابية فى كل من المغرب و الجزائر ، ومجموعة لاسلطوية باسم البديل التحررى فى لبنان تنتسب للتيار المنبرى اللاسلطوى ، ومجموعة أخرى فى الأردن كما يتواجد أفراد متزايدون و إن كانوا غير منظمين ينتمون لهذا التيار أو يتعاطفون معه بدرجة ما ، فى مصر وفلسطين المحتلة والأردن وسوريا والعراق ، كما توجد مجموعة لا سلطوية باسم التجمع اللاسلطوى لشرق المتوسط ، ومجموعة لاسلطويون ضد الجدار بين المتحدثين بالعبرية فى فلسطين المحتلة و ذلك فى حدود معلوماتى .
الشيوعية التحررية ليست فكرة جديدة ،إنها مصطلح يعود استخدامه للعقود الأولى للقرن التاسع عشر و هى تشكل حركة مختلفة تماما عن الحركة الشيوعية الماركسية اللينينية بفروعها المختلفة ، التى لم تشرع فى بناء الشيوعية فى الاتحاد السوفيتى أو الصين أو شرق أوروبا ، ولكنها خلقت نمط إنتاج بيروقراطى هناك بديلا عن الشيوعية ، فى هذا النمط تكون البيروقراطية هى الطبقة التى تسيطر على الملكية و الإنتاج ، و من ثم تحوز بحكم موقعها على الفائض الاجتماعى لصالحها ، وفى مثل هذا النمط لم يتحرر العمال ولم يتحولوا لمنتجين أحرار كما تعنى بذلك الشيوعية اللاسلطوية فى أصولها ، ومن ثم أبقت التطبيقات المختلفة الخارجة من العباءة اللينينية على عبودية العمل المأجور لبيروقراطية قطاع الدولة فى حين أن الشيوعية اللاسلطوية تعنى التحرر من تلك العبودية كما تعنى التحرر من أى عبودية أخرى ، بل وهبطت الشيوعية التسلطية فعليا بوضع العمال من العبودية المأجورة فى نمط الإنتاج الرأسمالى التقليدى لوضع العبودية المعممة للدولة ، حيث فقد العمال المأجورين إمكانية التعاقد مع الرأسماليين لتحديد شروط عملهم ، بما فيها ما يحصلون عليه من أجور ، ليقعوا فى حالة إذعان تام للبيروقراطية التى تحدد هذه الشروط بمفردها بما فيها الأجر الذى يحصلون عليه الذى تحول فى مثل هذا النظام لنوع من الجراية التى يحصل عليها عمال السخرة . Continue reading الشيوعية اللاسلطوية →

hejên

serincdandnêkî rexneyî le pertûkokey “nîgayek le êsta û xewnêk bo sbey”î merîwan wirya, aras fetah, bextyar ‘elî, rêbîn herdî

beşî heştem

nîştman ew şwêneye ke mrov tyayda mafekanî parêzrawbêtû dadperwerîy lenêwan takû grupe komellayetîyekanda pyadebkrêtû hest be bextewerîyû aramîû asayîş bkat, hestibkat întîmay bo şwênêk heye însanbûnî deparêzêtû geşey pêdedatû rêzî lêdenêt. L19-20

wêray ewey ke nûseran dan be şwênbûn (yekey cugrafyayî)î nîştmanda denên, dîsanewe naçarm biprism, dekrêt nîştmanêkman bew pênaseyey xotan nîşan bden, ke ew amancaney têda msoger bin?

herweha ewe şwên (nîştman) nîye, ke mrovbûn deparêzêt, belku ewe amadeyî û huşyarîy tak xoyetî le pêdagrî û sepandnî wîst û xwaste mroyyekanîda beser komellgeda, ke mrovbûnî deparêzêt û nîştman tenya le bûnî mrovî şunasdarda wata peyda dekat û ew şunaseş xudî mrov be xoy debexşêt û le derewey xoy hîç natwanêt şurey parastnî bêt!

min naçarm, herdem lew wêne cadûyane bdem, ke nûseran narrastewxo bo ew komellgeyaneyan dekêşn, ke pêyanwaye karêzî dêmokrasî û mafî mrov û azadî le parlemanekanewe helldequllêt û berew kun û qujbnekanî komellge û dwa gunde dûrdestekanî xur xur derrwat. ewan xoyan lewe ladeden, ke aramî û awedanî nîştmanekanî ewrupa û emerîka leser demkut û tallanî nîştmane wêran û dizrawekanî ême û çewsanewey hawçînanî ême lew wllataneda, ragîrawn. Continue reading çawpoşînêk le êsta û tracîdyayek bo sbey/ 8 →

هەژێن

سەرنجداندنێکی ڕەخنەیی له‌ پەرتووکۆکەی “نیگایەك لە ئێستا و خەونێك بۆ سبەی”ی مه‌ریوان وریا، ئاراس فه‌تاح، به‌ختیار عه‌لی، ڕێبین هه‌ردی

بەشی هه‌شته‌م

نیشتمان ئه‌و شوێنه‌یه‌ که‌ مرۆڤ تیایدا مافه‌کانی پارێزراوبێت‌و دادپه‌روه‌ریی له‌نێوان تاک‌و گروپه‌ کۆمه‌ڵایه‌تییه‌کاندا پیاده‌بکرێت‌و هه‌ست به‌ به‌خته‌وه‌ریی‌و ئارامی‌و ئاساییش بکات، هه‌ستبکات ئینتیمای بۆ شوێنێک هه‌یه‌ ئینسانبوونی ده‌پارێزێت‌و گه‌شه‌ی پێده‌دات‌و ڕێزی لێده‌نێت. ل١٩–٢٠

وێرای ئەوەی کە نووسەران دان بە شوێنبوون (یەکەی جوگرافیایی)ی نیشتماندا دەنێن، دیسانه‌وه‌ ناچارم بپرسم، ده‌کرێت نیشتمانێکمان به‌و پێناسه‌یه‌ی خۆتان نیشان بده‌ن، که‌ ئه‌و ئامانجانه‌ی تێدا مسۆگه‌ر بن؟

هه‌روه‌ها ئه‌وه‌ شوێن (نیشتمان) نییه‌، که‌ مرۆڤبوون ده‌پارێزێت، به‌لکو ئه‌وه‌ ئاماده‌یی و هوشیاریی تاك خۆیه‌تی له‌ پێداگری و سه‌پاندنی ویست و خواسته‌ مرۆییه‌کانیدا به‌سه‌ر کۆمه‌ڵگه‌دا، که‌ مرۆڤبوونی ده‌پارێزێت و نیشتمان تەنیا لە بوونی مرۆڤی شوناسداردا واتا پەیدا دەکات و ئەو شوناسەش خودی مرۆڤ بە خۆی دەبەخشێت و لە دەرەوەی خۆی هیچ ناتوانێت شورەی پاراستنی بێت!

من ناچارم، هه‌رده‌م له‌و وێنه‌ جادوویانه‌ بده‌م، که‌ نووسه‌ران ناڕاسته‌وخۆ بۆ ئه‌و کۆمه‌ڵگه‌یانه‌یان ده‌کێشن، که‌ پێیانوایه‌ کارێزی دێمۆکراسی و مافی مرۆڤ و ئازادی له‌ پارله‌مانه‌کانه‌وه‌ هه‌ڵده‌قوڵێت و به‌ره‌و کون و قوژبنه‌کانی کۆمه‌ڵگه‌ و دوا گونده‌ دوورده‌سته‌کانی خوڕ خوڕ ده‌ڕوات. ئه‌وان خۆیان له‌وه‌ لاده‌ده‌ن، که‌ ئارامی و ئاوه‌دانی نیشتمانه‌کانی ئه‌وروپا و ئه‌مه‌ریکا له‌سه‌ر ده‌مکوت و تاڵانی نیشتمانه‌ وێران و دزراوه‌کانی ئێمه‌ و چه‌وسانه‌وه‌ی هاوچینانی ئێمه‌ له‌و وڵاتانه‌دا، ڕاگیراون.

ئه‌وان ده‌یانه‌وێت ئه‌و وێنانه‌ بشارنه‌وه‌، که‌ ڕازیکردن و بێده‌نگڕاگرتنی هه‌ژاران و بێکارانی ئه‌وروپا به‌ شتومه‌کی یه‌ك پاوه‌نی و هه‌رزانباییه‌کان و بە مه‌مره‌ومه‌ژی کرێکارانی پۆشاکدووری به‌نگلادیش و هیندوستان و پاکستان و فلیپین و ژنه‌ کرێکاره‌کانی مه‌راکیش و وڵاتانی تری ئه‌فریکی، که‌ خۆراکه‌ ده‌ریاییه‌کان به‌ که‌مترین کرێی ڕۆژانه‌ و دڕندانه‌ترین ڕه‌فتاری بۆرجوازییانه‌ ئاماده‌ ده‌که‌ن، ده‌وه‌ستێت و تەواو دەبێت. ئه‌وان نایانه‌وێت وێنه‌ی ڕاسته‌قینه‌ی نیشتمانه‌کانی ئه‌وروپا نیشانی لاوانی کوردستان بده‌ن، که‌ تۆڵاشه‌به‌ردی قه‌ڕاخ هێڵی شه‌مه‌نده‌فه‌ره‌ تیژڕه‌وه‌کانی ئه‌وروپا، ڕۆژانه‌ به‌ هه‌زاران برین له‌ ده‌ست و ده‌موچاو و جه‌سته‌ی منالانی به‌ردشکێنی ئاسیادا به‌جێده‌هێڵن. ئه‌وان نایانه‌وێت، له‌ پشت وێنه‌ی نیشتمانه‌ به‌ به‌هه‌شتکراوه‌کانی ئه‌وروپا [لای لاوانی کوردستان]، وێنه‌ ڕاسته‌قینه‌کانی نیشتمانپه‌روه‌ری له‌ تف و جنێوی ڕاسیسته‌کانی ئه‌وروپا و ئه‌مه‌ریکا و ئوسترالیا و که‌نه‌دا، وێنه‌ ڕاسته‌قینه‌کانی ناسیونالیزم له‌ چه‌قۆکێشی نیئۆنازییه‌کانی ئه‌ڵمانیا و ئه‌مه‌ریکادا نیشانی لاوانی فریوخواردووی کوردستان [به‌ به‌هه‌شته‌کانی دێمۆکراسی بۆرجوازی] بده‌ن! Continue reading چاوپۆشینێك لە ئێستا و تراجیدیایەك بۆ سبەی/ ٨ →