hejên

serincdandnêkî rexneyî le pertûkokey “nîgayek le êsta û xewnêk bo sbey”î merîwan wirya, aras fetah, bextyar ‘elî, rêbîn herdî

beşî hewtem

2- nîştman le mallî partewe bo mallî hemuwan L18

berqull ba bem pirsyare le serdêrrewe destpêbkeyn; aya le wllatanî ewrupî û emerîka û ustralya û keneda, ke le rwangey nûseranda lew wlataneda nîştman mallî hemuwane, aya be rastî nîştman hî hemuwane?

hez dekem, nûseran pêman bllên, ke rûberî xanûy deselatdaran û ramkaran letek karton û gunîyey jêr serî lanewazan [ewîş eger polîsekanî nîştman çawpoşî bken û bhêlln serxewêkî sardusrr bişkênin], yeksane? aya hemuwan wek yek le dahatî nîştman behremendin; bo nmûne muçey serokşalyar û krêy krêkarêk, muçey endamparleman û bîmey bêkarêk wek yek waye? aya hemuwan le berdem serwerî yasa û dezge sîxurîy û polîsîy û kargêrîyekanda yeksanin? min nallêm serokkşalyarî brîtanî ya şajnî hollende, bellam eger xawenî barrêk ya sopermarkêtêk û kesêkî mallbekoll biçne berdem dadge, berrêweberayetî polîs, ya fermangey karubarî komellayetî, aya herdûla her wek yek hawkarî û mamelleyan letekda dekrêt?
maweyek lemewber serokkomarî allmanya wazî le le postekey hêna, bellam ta mirdin le heman naz û bexşîş û muçe behremende, le beramberda krêkarêk ke eger (20) sall berdewam karî kirdbêt û karekey le dest bdat, nek 100%î mangane krêkey wek bîmey bêkarî wernagrêt, bellku tenya bo mawey yek sall bîmey bêkarî werdegrêt û dwatir frrêydedene lîstî bîmey komellayetî û rojane wek tewezellêk [wek tewezelekanî naw parleman be rêzewe na] mamelley letekda deken û nûseran bexoyan dezanin, ew mamelleye çone û beramberyan dekrêt! xo ew krêkare bedbexte eger zû karêkî herçonî peyda nekird, ewa karî yek yoroyî çawerrêy dekat [ke le beramber 8 katjîr karda, 8 yoro werdegrêt] û xo eger mil bew fermane dêmokratîyey fermangey kar nedat, ewa ta nzîkey 30% le komeke komellayetîyekey debrrin! aya hîştake nîştman û samanekey her mullk û mallî hemuwanin? Continue reading çawpoşînêk le êsta û tracîdyayek bo sbey /7 →

هەژێن

سەرنجداندنێکی ڕەخنەیی له‌ پەرتووکۆکەی “نیگایەك لە ئێستا و خەونێك بۆ سبەی”ی مه‌ریوان وریا، ئاراس فه‌تاح، به‌ختیار عه‌لی، ڕێبین هه‌ردی

بەشی حه‌وته‌م

٢– نیشتمان له‌ ماڵی پارته‌وه‌ بۆ ماڵی هه‌مووان ل١٨

به‌رقوڵ با به‌م پرسیاره‌ له‌ سه‌ردێڕه‌وه‌ ده‌ستپێبکه‌ین؛ ئایا له‌ وڵاتانی ئه‌وروپی و ئه‌مه‌ریکا و ئوسترالیا و که‌نه‌دا، که‌ لە ڕوانگەی نووسەراندا له‌و ولاتانه‌دا نیشتمان ماڵی هه‌مووانه‌، ئایا به‌ ڕاستی نیشتمان هی هه‌مووانه‌؟

حه‌ز ده‌که‌م، نووسه‌ران پێمان بڵێن، که‌ ڕووبه‌ری خانووی ده‌سه‌لاتداران و ڕامکاران له‌ته‌ك کارتۆن و گونییه‌ی ژێر سەری لانه‌وازان [ئه‌ویش ئه‌گه‌ر پۆلیسه‌کانی نیشتمان چاوپۆشی بکه‌ن و بهێڵن سه‌رخه‌وێکی ساردوسڕ بشکێنن]، یه‌کسانه‌؟ ئایا هه‌مووان وه‌ك یه‌ك له‌ داهاتی نیشتمان به‌هره‌مه‌ندن؛ بۆ نموونه‌ موچه‌ی سه‌رۆکشالیار و کرێی کرێکارێك، موچه‌ی ئه‌ندامپارله‌مان و بیمه‌ی بێکارێك وه‌ك یه‌ك وایه‌؟ ئایا هه‌مووان له‌ به‌رده‌م سه‌روه‌ری یاسا و ده‌زگه‌ سیخوڕیی و پۆلیسیی و کارگێرییه‌کاندا یه‌کسانن؟ من ناڵێم سه‌رۆککشالیاری بریتانی یا شاژنی هۆڵه‌نده‌، به‌ڵام ئه‌گه‌ر خاوه‌نی باڕێك یا سۆپه‌رمارکێتێك و که‌سێکی ماڵبه‌کۆڵ بچنه‌ به‌رده‌م دادگه‌، به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی پۆلیس، یا فه‌رمانگه‌ی کاروباری کۆمه‌ڵایه‌تی، ئایا هەردوولا هه‌ر وه‌ك یه‌ك هاوکاری و مامه‌ڵه‌یان له‌ته‌کدا ده‌کرێت؟

ماوه‌یه‌ك له‌مه‌وبه‌ر سه‌رۆککۆماری ئاڵمانیا وازی له‌ له‌ پۆسته‌که‌ی هێنا، به‌ڵام تا مردن له‌ هه‌مان ناز و به‌خشیش و موچه‌ به‌هره‌مه‌نده‌، له‌ به‌رامبه‌ردا کرێکارێك که‌ ئه‌گه‌ر (٢٠) ساڵ به‌رده‌وام کاری کردبێت و کاره‌که‌ی له‌ ده‌ست بدات، نه‌ك ١٠٠%ی مانگانه‌ کرێکه‌ی وه‌ك بیمه‌ی بێکاری وه‌رناگرێت، به‌ڵکو ته‌نیا بۆ ماوه‌ی یه‌ك ساڵ بیمه‌ی بێکاری وه‌رده‌گرێت و دواتر فڕێیده‌ده‌نه‌ لیستی بیمه‌ی کۆمه‌ڵایه‌تی و ڕۆژانه‌ وه‌ك ته‌وه‌زه‌ڵێك [وه‌ك ته‌وه‌زه‌له‌کانی ناو پارله‌مان به‌ ڕێزه‌وه‌ نا] مامه‌ڵه‌ی له‌ته‌کدا ده‌که‌ن و نووسه‌ران به‌خۆیان ده‌زانن، ئه‌و مامه‌ڵه‌یه‌ چۆنه‌ و به‌رامبه‌ریان ده‌کرێت! خۆ ئه‌و کرێکاره‌ به‌دبه‌خته‌ ئه‌گه‌ر زوو کارێکی هه‌رچۆنی په‌یدا نه‌کرد، ئه‌وا کاری یه‌ك یۆرۆیی چاوه‌ڕێی ده‌کات [که‌ له‌ به‌رامبه‌ر ٨ کاتژیر کاردا، ٨ یۆرۆ وه‌رده‌گرێت] و خۆ ئه‌گه‌ر مل به‌و فه‌رمانه‌ دێمۆکراتییه‌ی فه‌رمانگه‌ی کار نه‌دات، ئه‌وا تا نزیکه‌ی ٣٠% له‌ کۆمه‌که‌ کۆمه‌ڵایه‌تییه‌که‌ی ده‌بڕن! ئایا هیشتاکە نیشتمان و سامانه‌که‌ی هه‌ر موڵك و ماڵی هه‌مووانن؟

حه‌ز ده‌که‌م بزانم ئه‌و دوورگه‌ی (واق واق)ه‌ له‌ کوێیه‌، که‌ له‌ سایه‌ی دێمۆکراسی بۆرجوازیدا، نیشتمان ماڵی هه‌مووانه‌؟ ئه‌وه‌نده‌ی من ئاگادار بم، له‌ هه‌موو ده‌وڵه‌ته‌ تۆپ–دێمۆکراته‌کانی سه‌رمایه‌داریدا ڕووبه‌ڕی کۆشك و ته‌لاری چه‌ند سه‌د ده‌سه‌ڵاتدارێك یه‌کسانه‌ به‌ ڕووبه‌ری سه‌رپه‌نای کرێچییانه‌ی چه‌ند ملیۆن کرێکار و بێکار و لانه‌وازێك! ئایا ئه‌و ئاوه‌ڵێڵه‌ی که‌ ده‌سه‌لاتدارانی گه‌نده‌ڵ و دز و مشه‌خۆری هه‌رێمی کوردستان و عیراق و ئه‌فگانستان قاچی تێوه‌رده‌ده‌ن، سه‌رچه‌شمه‌که‌ی له‌ پارله‌مانه‌ تۆپ–دێمۆراته‌کانی ئه‌مه‌ریکا و ئه‌وروپاوه‌ هه‌ڵناقوڵێت؟

ده‌کرێت بزانین چەند که‌س نه‌ك چه‌ند ملیۆن تاکی بریتانی، ده‌توانن له‌ دانیشتن و گه‌شتی پارکێکی له‌وه‌ی شاژن، به‌هره‌مه‌ند بن؟ مه‌گه‌ر نیشتمان ماڵی هه‌مووان نییه‌، ده‌کرێت بزانین بۆ له‌ ئه‌مه‌ریکای باکووره‌وه‌ بگره‌ تا یابان، له‌ ئه‌مه‌ریکای باشووره‌وه‌ بگره‌ تا ئوسترالیا و ئه‌فریکا، له‌ ئه‌وروپاوه‌ بگره‌ تا ئاسیا، زۆرینه‌ی هاونیشتمانان ده‌بنه‌ کرێچی ناو نیشتمانه‌که‌ی خۆیان، مه‌گه‌ر که‌س هه‌یه‌ کرێ به‌ خۆی بداته‌وه‌ یا له‌ خۆی بسێنێت؟ ئه‌گه‌ر نیشتمان هی هه‌مووانه‌ بۆ هه‌مووان مافی به‌هره‌مه‌ندییان له‌ پارچه‌ زه‌وییه‌ك وه‌ك سه‌رپه‌نا، وه‌ك شوێنی کار، وه‌ك ئارامگه‌ له‌ گۆڕستان نییه‌ و به‌ مردوویش له‌ خاکی نیشتمانه‌که‌یاندا هه‌ر کرێچی ده‌بن و کرێی گۆڕه‌که‌یان ده‌ده‌ن، ئه‌گینا پاش چه‌ند ساڵ کێل و ناوه‌کانیان لاده‌به‌ن و به‌سه‌ریاندا ده‌یڕووخێنن؟!

ئایا لە ماڵە هەمووانییەکەی نیشتماندا ئاوا گۆڕی زۆرینە بە کرێ دەگیردرێت و پاش چەند ساڵ لەبەر نەبوونی پارە تێکدەدرێنەوە، گۆڕی ڕامیاران و دەوڵەتمەندان و سەرمایەدارەکان و دەستەبژێرە ڕامیار و ڕۆشنبیرەکان پاش چەند ساڵ تێکدەدرێنەوە و گۆڕبه‌گۆڕ ده‌گرێن؟ ئیتر نیشتمان چۆن ماڵی هه‌مووانه‌، که‌ هه‌ر له‌ یه‌که‌م ڕۆژی له‌دایکبوونمانه‌وه‌ تا پاش مردنیش هه‌ر کرێچی و کرێگرته‌ بین و هه‌ر چاوه‌ڕێی به‌زه‌یی سه‌روه‌ران بین؟ ئیشهتمان هی هه‌مووانه‌ یا هی خواکان؟ Continue reading چاوپۆشینێك لە ئێستا و تراجیدیایەك بۆ سبەی /٧ →

hejên

serincdandnêkî rexneyî le pertûkokey “nîgayek le êsta û xewnêk bo sbey”î merîwan wirya, aras fetah, bextyar ‘elî, rêbîn herdî

beşî şeşem

parastnî ew wêne exlaqîyeye kurdwek mîletêkî xebatker bo azadîyû dadperwerîyû mafî yeksanû dîmukrasyet nîşandedat L.13

nûseran be enqest wênekan têkell deken, emeş bo yekîkirdnî nasîwnalîzm wek aydyolocyay dewlletî serapagîrî borcwazî û xwastî serbexoyî neteweyek le dagîrger û împiryalîzme. eme peleqajêye wek berencamî kallbûnewey wêne dorînekanî berjewendî balla û hawbeşî çîn û twêjekanî neteweye le sayey serwerî borcwazîda.

êstaş takî bêdesellatî kurd, allmanî, emerîkî, ‘ereb û … tid xewn be azadî û dadperwerî û mafî yeksan û dêmokrasî rastewxowe debînêt, bellam le hîç serdemêkda desellatdaran hellgrî em xwast û amancane nebûn û naşbin, îtir ew deselatdarane çi komellêk çete û rêgir bin ya komellêk fîlosof û zana û nûser!

ledestdanî em wêneye yekêke le kolleke sitratîjîyekanî parastnî bûnû manewey mîlletî ême L13- 14

ew wêne têkellkrawey xewn û xebatî xellkî kurd letek xewn û helperistî desellatixwazanî bzavî nasîwnalîstî kurd, hîç kat yekêk nîye le kolleke sitratîjîyekanî parastnî bûn û manewey netewe. eme dahênrawî fîlosofandnî pagende partî (hizbî)yekane. sedan kemenetewe hen, ke hîç kat çansî dewlletbûnyan bo hellnekewtuwe, keçî mawnetewe û deşmênnewe; lewane blucekan, tamîlekan, ke wek kurd beser wlatanî dewruberda dabeşênrawn û hemû ştêkîşyan yasaxe û ew çanse kultûrîyaney ke kurd heybûn, ewan neyanbûn û le êstaşda ew çanseyan nîye. îtir nazanim em tîorîstaney axirzeman, aydyay em têrrwanîneyan lekwêwe hênawe? eme bêcge le xtûkedanî nahuşyarî takî gêrodey demargîrîy nasîwnalîstî, hîçî dîke nîye. Continue reading çawpoşînêk le êsta û trajîdyayek bo sbey /6 →

هەژێن

سەرنجداندنێکی ڕەخنەیی له‌ پەرتووکۆکەی “نیگایەك لە ئێستا و خەونێك بۆ سبەی”ی مه‌ریوان وریا، ئاراس فه‌تاح، به‌ختیار عه‌لی، ڕێبین هه‌ردی

بەشی شەشەم

پاراستنی ئه‌و وێنه‌ ئه‌خلاقییه‌یه‌ کوردوه‌ک میله‌تێکی خه‌باتکه‌ر بۆ ئازادیی‌و دادپه‌روه‌ریی‌و مافی یه‌کسان‌و دیموکراسیه‌ت نیشانده‌دات ل.١٣

نووسه‌ران به‌ ئه‌نقه‌ست وێنه‌کان تێکه‌ڵ ده‌کەن، ئه‌مه‌ش بۆ یه‌کیکردنی ناسیونالیزم وه‌ك ئایدیۆلۆجیای ده‌وڵه‌تی سه‌راپاگیری بۆرجوازی و خواستی سه‌ربه‌خۆیی نه‌ته‌وه‌یه‌ك له‌ داگیرگه‌ر و ئیمپریالیزمە. ئه‌مه‌ په‌له‌قاژێیه‌ وه‌ك به‌ره‌نجامی کاڵبوونه‌وه‌ی وێنه‌ دۆرینه‌کانی به‌رژه‌وه‌ندی باڵا و هاوبه‌شی چین و توێژه‌کانی نه‌ته‌وه‌یه‌ له‌ سایه‌ی سه‌روه‌ری بۆرجوازیدا.

ئێستاش تاکی بێده‌سه‌ڵاتی کورد، ئاڵمانی، ئه‌مه‌ریکی، عه‌ره‌ب و … تد خه‌ون به‌ ئازادی و دادپه‌روه‌ری و مافی یه‌کسان و دێمۆکراسی ڕاسته‌وخۆوه‌ ده‌بینێت، به‌ڵام له‌ هیچ سه‌رده‌مێکدا ده‌سه‌ڵاتداران هه‌ڵگری ئه‌م خواست و ئامانجانه‌ نه‌بوون و ناشبن، ئیتر ئه‌و ده‌سه‌لاتدارانه‌ چ کۆمه‌ڵێك چه‌ته‌ و ڕێگر بن یا کۆمه‌ڵێك فیلۆسۆف و زانا و نووسه‌ر!

له‌ده‌ستدانی ئه‌م وێنه‌یه‌ یه‌کێکه‌ له‌ کۆڵه‌که‌ ستراتیژییه‌کانی پاراستنی بوون‌و مانه‌وه‌ی میلله‌تی ئێمه‌ ل١٣- ١٤

ئه‌و وێنه‌ تێکه‌ڵکراوه‌ی خه‌ون و خه‌باتی خه‌ڵکی کورد له‌ته‌ك خه‌ون و هه‌لپه‌رستی ده‌سه‌ڵاتخوازانی بزاڤی ناسیونالیستی کورد، هیچ کات یه‌کێك نییه‌ له‌ کۆڵه‌که‌ ستراتیژییه‌کانی پاراستنی بوون و مانه‌وه‌ی نه‌ته‌وه‌. ئه‌مه‌ داهێنراوی فیلۆسۆفاندنی پاگه‌نده‌ پارتی (حزبی)یه‌کانه‌. سەدان که‌مه‌نه‌ته‌وه‌ هه‌ن، که‌ هیچ کات چانسی ده‌وڵه‌تبوونیان بۆ هه‌ڵنه‌که‌وتووه‌، که‌چی ماونه‌ته‌وه‌ و ده‌شمێننه‌وه‌؛ له‌وانه‌ بلوجه‌کان، تامیلەکان، که‌ وه‌ك کورد به‌سه‌ر ولاتانی ده‌وروبه‌ردا دابه‌شێنراون و هه‌موو شتێکیشیان یاساخه‌ و ئه‌و چانسه‌ کولتوورییانه‌ی که‌ کورد هه‌یبوون، ئه‌وان نه‌یانبوون و له‌ ئێستاشدا ئه‌و چانسه‌یان نییه‌. ئیتر نازانم ئه‌م تیئۆریستانه‌ی ئاخرزه‌مان، ئایدیای ئه‌م تێڕوانینه‌یان له‌کوێوه‌ هێناوه‌؟ ئه‌مه‌ بێجگه‌ له‌ ختووکه‌دانی ناهوشیاری تاکی گێرۆده‌ی ده‌مارگیریی ناسیونالیستی، هیچی دیکە نییه‌. Continue reading چاوپۆشینێك لە ئێستا و تراژیدیایەك بۆ سبەی /٦ →

هەژێن

سەرنجداندنێکی ڕەخنەیی له‌ پەرتووکۆکەی “نیگایەك لە ئێستا و خەونێك بۆ سبەی”ی مه‌ریوان وریا، ئاراس فه‌تاح، به‌ختیار عه‌لی، ڕێبین هه‌ردی

بەشی پێنجەم

یه‌که‌م: داکۆکیکردن له‌ مافه‌کانی ئینسانی کوردو هه‌وڵدان بۆ گۆرانی وێنه‌کان

١– ئه‌زموونی سیاسی کوردی له‌ ئه‌زموونی شۆڕشگێرانه‌وه‌ بۆ ئه‌زموونی گه‌نده‌ڵکاران ل.١١

کامه‌ شۆڕشگێڕی، شۆڕشگێڕیی لای نووسه‌ران چ واتایه‌ك ده‌به‌خشێت؟

ئه‌ی مافه‌کانی مرۆڤه‌ ناکورده‌کانی هه‌رێم چی؟ ئایا ئه‌مه‌ ناسیونالیزمێکی په‌لهاویشتوو بۆ شۆڤێنیزم نییه‌؟

وه‌ك ده‌زانین کۆمه‌ڵگه‌ی کوردستان (هه‌رێم) له‌ کۆمه‌لێك پێکهاته‌ی نه‌ته‌وه‌یی و ئایینی جیاواز پێکهاتووه‌ و هه‌ژمارێکی ناکورد ده‌گرێته‌ خۆی و له‌ ئێستا و سبه‌ینێشدا هه‌زاران و ملیۆنان که‌س چ بۆ کارکردن و ژیان چ بۆ گه‌شتوگوزار و پرۆژه‌ی دیکە ڕوو له‌م ده‌ڤه‌ره‌ ده‌نێن، ئایا ئه‌وانه‌ مافی خوارتر له‌ کوردانیان ده‌بێت؟ کاتێك نووسه‌ران قسه‌ له‌سه‌ر ماف ده‌که‌ن، زۆر به‌ دیایکراوی باس له‌ مافه‌ مرۆییه‌کان (مافه‌ بنه‌ڕه‌تییه‌کان، مافه‌ گشتی و هاوبه‌شه‌کانی مرۆڤ) ده‌که‌ن، نه‌ك له‌ مافه‌ نه‌ته‌وه‌ییه‌کان. ئیتر لێره‌دا هیچ بوارێك بۆ پاساو و خۆده‌رکێشان له‌ژێر ساباتی ناسیونالیزم وه‌ك ئایدیلۆژیای ده‌وڵه‌ت نامێنێته‌وه‌. لێره‌دا زۆر به‌ زاقی ناسیونالیزمی په‌لهاویشتوو بۆ شۆڤێنیزم و هه‌ڵاواردنی مرۆڤه‌ ناکورده‌کانی کۆمه‌ڵگه‌ی کوردستان یا هه‌رێم له‌ مافه‌ بنه‌ڕه‌تییه‌کان، خۆ نێشان ده‌دا و له‌ته‌ك ده‌سه‌ڵاتدا چاوشاركێ ده‌کات. ئه‌وه‌ی له‌ عیراق، به‌تایبه‌ت له‌ هه‌رێمدا ژیابێت، باش ئه‌وه‌ ده‌زانێت، که‌ له‌ سایه‌ی ده‌وڵه‌تی بۆرجوازی عیراقیی پشتبه‌ستوو به‌ناسیونالیزمی عه‌ره‌بی په‌لهاویشتوو به‌ره‌و شۆڤێنیزم، ته‌نیا تاکی کورد له‌ مافه‌ بنه‌ڕه‌تیی و نه‌ته‌وه‌یی و کولتوورییه‌کانی بێبه‌ش نه‌بووه‌، به‌ڵکو تورکمان و کلدانی و ئاشوورییه‌کانیش به‌ هه‌مان شێوه‌ بێبه‌شبوون و ئه‌و که‌مه‌نه‌ته‌وانه‌ که‌وتوونه‌ته‌ سنووری جوگرافی هه‌رێمی کوردستان و نووسه‌ران ده‌خوازن له‌و چوارچێوه‌دا مافی مرۆیی کورد داکۆکی لێبکرێت! پرسیار ئه‌وه‌یه‌، بڕیاره‌ له‌ به‌رامبه‌ر کێ و کامه‌ ده‌سه‌ڵاتدا داکۆکی لێبکرێت، مه‌گه‌ر له‌و سنووره‌دا خودی بۆرجوازی کورد سەروەر نییه‌، که‌ ده‌سه‌ڵاتداره‌؟

ئایا ئه‌مه‌ بۆ خۆی به‌ڵگه‌ی ئه‌وه‌ نییه‌، که‌ ده‌سه‌ڵات هه‌ر شوناسێکی هه‌بێت و هه‌ر پۆشاکێکی به‌به‌ردا بکرێت، هێشتا هه‌ر چه‌وسێنه‌ری ئه‌و تاکانه‌ ده‌مێنێته‌وه‌، که‌ پاگه‌نده‌ی نوێنه‌رایه‌تیان ده‌کات؟ Continue reading چاوپۆشینێك لە ئێستا و تراجیدیایەك بۆ سبەی/٥ →

Hejên

serincdandnêkî rexneyî le pertûkokey “nîgayek le êsta û xewnêk bo sbey”î merîwan wirya, aras fetah, bextyar ‘elî, rêbîn herdî

beşî çwarem

bellku boeweye beşdarîyek bkeyn le dozînewey çareserî hêmnanew dîmukrasyane bo ew qeyrane gewreyey ezmûnî hukimrranî le herêmda tûşîbuwe. L.9

çareserî hêmnane kameye û mebest le çîye? berdaştî min lew şêwe gorrane, ke nûseran deyixwazn û le serdemî hellbjardnekanda karyan bo kird û em bernameyan bo darrişt, gorrane le serewe û be lutif û bezeyî ramkaranî rêformixwaz û fîlosofanî mrovdost, nek gorranêk ke dwacar debête gorranî komellayetî û rizgarbûnî komelge.

eger be kurtî roll û karkirdî em nûserane dyarî bkeyn, dekate dillnerimkirdnî desellatdaran û le xew raçllekandinyan ya handanî xellk buwe bo dengdan be lîstêk. aya nûseranî desellatîş ke be fermî ewe pîşeyane, bêcge leme hîçîtiryan kirduwe?

“dêmokrasîyane” kameye û tkaye nmûneyekî xwazraw? kame dêmokrasî û leser dest û karkirdî kê? ew dêmokrasîye pişt be kame şêwaz û mîkanîzm debestêt, taku fîlter bo serhellnedanewe ya perwerdekirdnî dzêkîdrust bkat? Continue reading çawpoşînêk le êsta û tracîdyayek bo sbey /4 →

هەژێن

سەرنجداندنێکی ڕەخنەیی له‌ پەرتووکۆکەی “نیگایەك لە ئێستا و خەونێك بۆ سبەی”ی مه‌ریوان وریا، ئاراس فه‌تاح، به‌ختیار عه‌لی، ڕێبین هه‌ردی

بەشی چوارەم

به‌ڵکو بۆئه‌وه‌یه‌ به‌شدارییه‌ک بکه‌ین له‌ دۆزینه‌وه‌ی چاره‌سه‌ری هێمنانه‌و دیموکراسیانه‌ بۆ ئه‌و قه‌یرانه‌ گه‌وره‌یه‌ی ئه‌زموونی حوکمڕانی له‌ هه‌رێمدا تووشیبووه‌. ل٩

چاره‌سه‌ری هێمنانه‌ کامه‌یه‌ و مه‌به‌ست له‌ چییه‌؟ به‌رداشتی من له‌و شێوه‌ گۆڕانه‌، که‌ نووسه‌ران ده‌یخوازن و له‌ سه‌رده‌می هه‌ڵبژاردنه‌کاندا کاریان بۆ کرد و ئه‌م به‌رنامه‌یان بۆ داڕشت، گۆڕانە له‌ سه‌ره‌وه‌ و به‌ لوتف و به‌زه‌یی ڕامکارانی ڕێفۆرمخواز و فیلۆسۆفانی مرۆڤدۆست، نەك گۆڕانێك کە دواجار دەبێتە گۆڕانی کۆمەڵایەتی و ڕزگاربوونی کۆمەلگە.

ئه‌گه‌ر به‌ کورتی ڕۆڵ و کارکردی ئه‌م نووسه‌رانه‌ دیاری بکه‌ین، ده‌کاته‌ دڵنه‌رمکردنی ده‌سه‌ڵاتداران و له‌ خه‌و ڕاچڵه‌کاندنیان یا هاندانی خه‌ڵك بووه‌ بۆ ده‌نگدان به‌ لیستێك. ئایا نووسه‌رانی ده‌سه‌ڵاتیش که‌ به‌ فه‌رمی ئه‌وه‌ پیشه‌یانه‌، بێجگه‌ له‌مه‌ هیچیتریان کردووه‌؟

“دێمۆکراسییانه‌” کامه‌یه‌ و تکایه‌ نموونه‌یه‌کی خوازراو؟ کامه‌ دێمۆکراسی و له‌سه‌ر ده‌ست و کارکردی کێ؟ ئه‌و دێمۆکراسییه‌ پشت به‌ کامه‌ شێواز و میکانیزم ده‌به‌ستێت، تاکو فیلته‌ر بۆ سه‌رهه‌ڵنه‌دانه‌وه‌ یا په‌روه‌رده‌کردنی دزێکیدروست بکات؟

کامە چارەسەر، چاره‌سه‌ری قه‌یرانێك، که‌ ئه‌زموونی فه‌رمانڕه‌وایی له‌ هه‌رێمی کوردستاندا تووشیبووه‌، یا هاوخه‌باتی و هاوسه‌نگه‌ری قوربانیانی ئه‌و فه‌رمانڕه‌واییه‌ بۆ چارەسەری گرفتەکانیان؟ Continue reading چاوپۆشینێك لە ئێستا و تراجیدیایەك بۆ سبەی /4 →